Η τάση για μείωση της κατανάλωσης ζωικών τροφίμων στις ανεπτυγμένες χώρες συνεχίζει να ισχυροποιείται. Αυτή η ιδιαίτερα σημαντική αλλαγή στις συνήθειες των καταναλωτών έχει επηρεάσει σαφώς και τον κλάδο της εστίασης και φυσικά έχει φτάσει και στις μεγάλες αλυσίδες γρήγορου φαγητού. Πολλές αλυσίδες στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη έχουν πλέον vegan μπιφτέκια στο μενού τους. Θα έλεγε κανείς ότι έχουν αυξηθεί οι επιλογές που έχουν οι vegan καταναλωτές.
‒ Σωστά;
‒ Λάθος.
‒ Γιατί;
- Ένα vegan μπιφτέκι που συνοδεύεται από μαγιονέζα, κέτσαπ, ή/και μουστάρδα που περιέχει ζωικά συστατικά, δεν αποτελεί vegan επιλογή.
- Ένα vegan μπιφτέκι που συνοδεύεται από ψωμί που περιέχει ζωικά συστατικά, δεν αποτελεί vegan επιλογή.
- Ένα vegan μπιφτέκι που ψήνεται στην ίδια σχάρα όπου ψήνεται τυρί ή κρέας δεν αποτελεί vegan επιλογή. Μεταμορφώνεται σε ένα «φυτικό μπιφτέκι με επιπλέον συστατικά ζωμό και λίπος κρέατος».
Για να αυξηθούν οι επιλογές που έχουν οι vegan καταναλωτές πρέπει αυτές οι επιλογές να είναι πραγματικά vegan, στο σύνολό τους.
Η Burger King χρησιμοποιεί μπιφτέκια της Impossible Foods. Η Impossible Foods που ιδρύθηκε το 2011 παράγει 100% φυτικά μπιφτέκια. Το όνομά της, όπως και της Beyond Meat που ιδρύθηκε το 2009, είναι συνυφασμένο με την καινοτομία σε φυτικά υποκατάστατα μπιφτεκιών. Είναι δύσκολο να βρούμε vegan καταναλωτή που να μην γνωρίζει αυτά τα δύο ονόματα.
Από ό,τι φαίνεται, όπως αναφέρουμε παραπάνω, υπάρχουν πράγματα που μπορεί να πάθει ένα vegan μπιφτέκι όταν μπει σε μια επιχείρηση εστίασης: μπορεί να πάψει να αποτελεί επιλογή για το vegan κοινό.
Ταυτόχρονα, υπάρχουν πράγματα που μπορούν να πάθουν και οι vegan καταναλωτές όταν μπουν σε μια επιχείρηση εστίασης. Πρόσφατα καταναλωτής στις ΗΠΑ, ο Φίλιπ Γουίλλιαμς, υπέβαλε μήνυση στην Burger King ισχυριζόμενος ότι παραπλανήθηκε από την διαφήμιση του προϊόντος: "0% Βοδινό". Ο κ. Γουίλλιαμς τον Αύγουστο του 2019 παρήγγειλε ένα Impossible burger χωρίς τη μαγιονέζα (διότι γνώριζε ότι η μαγιονέζα δεν ήταν vegan). Δεν γνώριζε όμως ότι η δήλωση της Burger King «0% Βοδινό» ισχύει μόνο αν πάρει ο πελάτης την πρωτοβουλία να ζητήσει να ψηθεί το μπιφτέκι εκτός σχάρας.
Ο κ. Γουίλιαμς ζητά το προφανές, δηλ. το να αποκαλύπτεται σαφώς και πλήρως ότι το μπέργκερ με «0% Βοδινό» της Burger King δεν είναι εν τέλει όχι μόνο vegan αλλά ούτε καν «0% Βοδινό». Σε μια εποχή που η διαφάνεια στην ενημέρωση είναι κρίσιμη για την δημιουργία εμπιστοσύνης, αυτό που ζητά ο κ. Γουίλιαμς ακούγεται λογικό.
Το παραπάνω δεν είναι το μοναδικό παράδειγμα που χρησιμοποιείται ένα φυτικό προϊόν που είναι κατάλληλο για vegans για να δημιουργηθεί ένα τελικό προϊόν που δεν είναι κατάλληλο για vegans. Τον Αύγουστο του 2019 η Dunkin' Donuts χρησιμοποίησε ένα φυτικό λουκάνικο (το Beyond Sausage) για να δημιουργήσει ένα σάντουιτς που δεν είναι στην πραγματικότητα κατάλληλο για vegans. Στα τέλη Σεπτεμβρίου η McDonalds χρησιμοποίησε ένα φυτικό μπιφτέκι (της Beyond Burger) για να δημιουργήσει ένα μπέργκερ που δεν είναι κατάλληλο για vegans.
Έτσι λοιπόν, παρά το ότι πλέον υπάρχει αφθονία vegan εναλλακτικών για μπιφτέκια, λουκάνικα, μαγιονέζα, κέτσαπ, μουστάρδα, ψωμί, υπάρχουν επιχειρήσεις που συνδυάζουν vegan προϊόντα με προϊόντα που περιέχουν ζωικά και συνεπώς το τελικό τους προϊόν δεν είναι vegan. Χρησιμοποιώντας vegan υλικά αλλά συνδυάζοντάς τα σε επιλογές που δεν μπορούν να καταναλωθούν από τους vegan καταναλωτές οι επιχειρήσεις αυτές ουσιαστικά μειώνουν την αναλογία vegan επιλογών επί του συνόλου. Δεν είναι εύκολο να βρει κανείς λογικά επιχειρήματα για να υποστηρίξει αυτήν την στρατηγική.
Ο αποκλεισμός μιας ομάδας του πληθυσμού από τον σχεδιασμό νέων προσφορών ίσως δείχνει ότι η επιχείρηση δεν αναγνωρίζει ότι οι vegan καταναλωτές έχουν αναλάβει μία ηθική δέσμευση που πρέπει να γίνεται σεβαστή. Αυτή η ηθική δέσμευση έχει θετικές συνέπειες στα ζώα αλλά και σε όλη την κοινωνία, σε πολλά επίπεδα:
- Μειώνει την περιβαλλοντική επίπτωση της παραγωγής και της κατανάλωσης
- Βελτιώνει την δημόσια υγεία και συνεπώς μειώνει το κόστος της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης
- Μειώνει την ένταση χρήσης των διαθέσιμων πόρων (εδάφους, νερού, κ.ά.)
- Βοηθά να αναγεννηθεί η θαλάσσια ζωή
- Δημιουργεί τάση μείωσης της τιμής των διαθέσιμων πόρων και του κόστους ζωής
- Αποτελεί μοχλό και όχημα καινοτομίας για τις επιχειρήσεις
- Δημιουργεί καθαρότερες και πιο επιθυμητές θέσεις εργασίας
Πολλές φορές λέμε ότι η Ελλάδα είναι πίσω από πολλές εξελίξεις. Όμως, υπάρχουν παραδείγματα που μπορούν να μας κάνουν να αναθεωρήσουμε αυτήν την άποψη. Η Goody’s σχεδίασε ένα 100% vegan έδεσμα και το προσφέρει από τον Οκτώβριο του 2019 σε όλα (πάνω από 110) τα καταστήματα Goody’s Burger House. Είναι η πρώτη ελληνική αλυσίδα που εισάγει ένα vegan μπιφτέκι, και το κάνει σωστά.
Η επικοινωνία της εταιρείας είναι ξεκάθαρη προς όλες τις ομάδες καταναλωτών:
- “no meat”
- “100% vegan”
- “vegan mayo”
- ψωμάκι vegan
- ψήσιμο του μπιφτεκιού σε διαφορετικό σκεύος
- χρήση διαφορετικών εργαλείων
- αλλαγή γαντιών πριν την παρασκευή του
- οι πατάτες τηγανίζονται σε λάδι που δεν χρησιμοποιείται για κανένα άλλο τρόφιμο.
Μπορεί λοιπόν η Ελλάδα να μην έχει ακόμα να επιδείξει επιχειρήσεις τύπου Beyond Meat, Miyoko’s Creamery, Elmhurst Dairy, αλλά έχει μία επιχείρηση που φαίνεται να νικά με ευκολία την McDonalds, έναν κολοσσό του κλάδου. Να λοιπόν γιατί Goody’s – McDonald’s 1 – 0.
© Vegan Times 14-01-2020