Γιατί τα vegan προϊόντα τα προτιμούν όλο και περισσότεροι καταναλωτές;

Η αγορά των vegan προϊόντων έχει δημιουργήσει τη δική της οικονομία, που κερδίζει συνεχώς έδαφος. Ποιοι είναι οι λόγοι που αλλάζει το τοπίο στην αγορά και οι καταναλωτές επιλέγουν vegan προϊόντα;

Στη βάση της στροφής προς την βίγκαν κατανάλωση βρίσκονται οι καταναλωτές και η ανάγκη μας για νέες αξίες και νοήματα. Η ανάγκη αυτή δημιουργείται για πολλούς λόγους που εν τέλει λειτουργούν συνεργιστικά:

• Κάποιοι άνθρωποι συνειδητοποιούν ότι τα άλλα (δηλ. τα μη ανθρώπινα) ζώα δεν είναι μηχανήματα παραγωγής προϊόντων· αισθάνονται πόνο και χαρά όπως και εμείς (τα ανθρώπινα ζώα), και μοιάζουμε τελικά περισσότερο από όσο διαφέρουμε. Συνεπώς, δεν έχουμε δικαίωμα να επεμβαίνουμε σαν θεοί στη ζωή τους αποφασίζοντας πότε θα έρθουν και πότε θα φύγουν από τον κόσμο, ούτε να τους προσδίδουμε χρηματική αξία ανάλογα με το πόσο διευκολύνουν τη ζωή μας.
• Άλλοι άνθρωποι συνειδητοποιούν ότι η εκτροφή ζώων και η αλιεία αποτελούν τεράστιες περιβαλλοντικές απειλές.
• Άλλοι μαθαίνουν για τα οφέλη της φυτοφαγίας στην υγεία ή τα βλέπουν στην πράξη επειδή ήταν αναγκαίο να την δοκιμάσουν για λόγους υγείας.
• Μια τέταρτη κατηγορία είναι όσοι συνειδητοποιούν ότι η φτώχεια και τα άλλα προβλήματα των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών δεν μπορούν να λυθούν αν δεν μειωθεί σοβαρά η υπερκατανάλωση πόρων από τους πιο ευνοημένους. Επιμέρους στόχοι όπως το zero-waste life, το green life, η λιτή ζωή, η υγιεινή διατροφή, η ηθική κατανάλωση (κ.ο.κ.), βρίσκουν την απόλυτη έκφρασή τους στον βίγκαν τρόπο σκέψης και ζωής· ο βιγκανισμός εν τέλει διαφαίνεται ως η πιο δυνατή μορφή αλληλεγγύης προς κάθε ανώνυμο άνθρωπο της γης μας.

Από όποιον δρόμο και αν ξεκινά η ανάγκη για νέες αξίες και νοήματα, το αποτέλεσμα είναι ίδιο: η σύνθεση της δαπάνης των νοικοκυριών αλλάζει, και τα χρήματα που πήγαιναν σε ζωικά προϊόντα τώρα πηγαίνουν σε βίγκαν προϊόντα. Δεν υπάρχει επιστροφή· το μέλλον είναι – κυριολεκτικά και μεταφορικά – βίγκαν.

Η πανδημία επηρέασε τη vegan αγορά;

Η πανδημία έδωσε το έναυσμα σε πολλούς ανθρώπους να αναλογιστούν την διασύνδεση της ανθρωπότητας με το φυσικό της περιβάλλον σε παγκόσμια κλίμακα και να συνειδητοποιήσουν ότι το τρέχον πρότυπο κατανάλωσης και παραγωγής δημιουργεί πολύ περισσότερα προβλήματα από όσα υποτίθεται ότι λύνει.

Τα δεδομένα δείχνουν ότι, με αφορμή την πανδημία, οι άνθρωποι έγιναν πιο δεκτικοί στη φυτοφαγία σαν concept και τοποθέτησαν περισσότερα φυτοφαγικά τρόφιμα στο καλάθι τους, παραγκωνίζοντας τα αντίστοιχα ζωικά προϊόντα.

Η πανδημία βοήθησε επίσης να συνειδητοποιήσουμε ότι θύματα της κατανάλωσης ζωικών προϊόντων δεν είναι μόνο τα ζώα, δεν είναι μόνο οι άνθρωποι που εργάζονται στην παραγωγή αυτών των προϊόντων και κινδυνεύουν διότι εκτίθενται συνεχώς σε υγρά και ιστούς ζώων, αλλά και ολόκληρη η ανθρωπότητα. Η πανδημία έδειξε ότι ο σύγχρονος πολιτισμός μας και η οικονομική “ανάπτυξη” τελικά έχουν σαθρά θεμέλια και είναι αναγκαίο να δημιουργήσουμε νέα και στιβαρά θεμέλια.

Τα Vegan Awards μπορούν να ευνοήσουν τον «βιγκανισμό» ως καταναλωτική τάση και να προβάλλουν την καινοτομία των προϊόντων και υπηρεσιών;

Η βίγκαν φιλοσοφία εδράζεται σε οικουμενικές αξίες που είναι κατανοητές από παιδιά και ενήλικες: την δικαιοσύνη, την αλληλεγγύη, την συμπεριληπτικότητα, την αβλάβεια προς τα ζώα και το περιβάλλον. Όμως, στην πράξη υπάρχει ακόμα η παλιά σκέψη. Υπάρχει η παράδοση, η συνήθεια, το business-as-usual.

Ό,τι διασυνδέει την παράδοση με το νέο δημιουργεί γέφυρες κατανόησης και προόδου. Τα Vegan Awards μπορούν να γίνουν η γέφυρα από την οποία ο παλιός καταναλωτής θα συναντήσει τον νέο του εαυτό, και η παραδοσιακή επιχείρηση θα μεταμορφωθεί σε μία νέα, πιο πολυεπίπεδα (δηλ. και στο επίπεδο της κοινωνίας, της δημόσιας υγείας, της βιωσιμότητας, της ηθικής, και της δικαιοσύνης) και πιο ριζικά υπεύθυνη επιχείρηση. Μία επιχείρηση που σχεδιάζει βίγκαν προϊόντα για να αντικαταστήσει τα υφιστάμενά της – όχι για να αυξήσει βραχυπρόθεσμα τις πωλήσεις της, αλλά επειδή ο βιγκανισμός αποτελεί ηθική υποχρέωση αν συμφωνούμε με τις αξίες της δικαιοσύνης, της αλληλεγγύης, της αβλάβειας προς τα ζώα. Με λίγα λόγια, ο βιγκανισμός είναι μονόδρομος για το μέλλον: της ανθρωπότητας, όλων των άλλων ειδών του πλανήτη, και φυσικά των ίδιων των επιχειρήσεων.

Υπό αυτό το πρίσμα, η καινοτομία πλέον είναι αναγκαίο να οριστεί βάσει του πόσο αποτελεσματικά μια επιχείρηση μεταδίδει την γνώση και το κίνητρο για τις αναγκαίες συμπεριφορικές αλλαγές και πόσο αποτελεσματικά υποστηρίζεται το πέρασμα κάθε ανθρώπου από αυτή τη γέφυρα. Ένας θεσμός όπως τα Vegan Awards ευνοεί την διάδοση του βιγκανισμού καλλιεργώντας και επιβραβεύοντας αυτού του είδους την καινοτομία.

© Vegan Times 04-11-2021

Η Αναστασία Ψειρίδου είναι Καθηγήτρια Οικονομικών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Στο μεταπτυχιακό της μάθημα, που προσφέρεται στο πλαίσιο του μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών "Εφηρμοσμένων Οικονομικών & Περιφερειακής Ανάπτυξης" στην κατεύθυνση "Εφηρμοσμένων Οικονομικών & Διοίκησης" πραγματεύεται θέματα που διασυνδέουν θέματα διατηρήσιμης οικονομικής δραστηριότητας, υπεύθυνης κατανάλωσης, και παραγωγής "πράσινης" επιχειρηματικότητας, και εταιρικής κοινωνικής υπευθυνότητας. Πρόσφατα κυκλοφόρησε το νέο της βιβλίο με τον Ομότιμο Καθηγητή Πολιτικής Οικονομίας στο Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Θεόδωρο Λιανό, με τίτλο "Σώζοντας τον πλανήτη", στο οποίο αναλύουν καίρια ζητήματα για το περιβάλλον και την οικονομική ανάπτυξη.