Vegan σε έναν nonvegan κόσμο: Βιγκανισμός & οικογένεια [Εριέττα Κούρκουλου Λάτση]

Οικογένεια στην Ελλάδα

Ο θεσμός της οικογένειας είναι ένα χαρακτηριστικό των Ελλήνων, το οποίο έχει βοηθήσει την κοινωνία μας στην αντιμετώπιση των αντίξοων συνθηκών που συχνά πλήττουν την χώρα. Από την οικονομική κρίση, μέχρι την πρόσφατη πανδημία, μέσα από την υποστήριξη και την αγάπη των μελών της οικογένειάς μας, καταφέρνουμε να επιβιώσουμε, συχνά διατηρώντας ακόμα και το χαμόγελό μας, παρά τις όποιες δυσκολίες αντιμετωπίζουμε. Η εξάρτησή μας όμως από την ευρύτερη οικογένεια, τείνει να έχει επιπτώσεις στην ελευθερία των προσωπικών μας επιλογών, είτε αυτές αφορούν τον σύντροφό μας, είτε την διατροφή και τα έθιμα που επιλέγουμε να ακολουθήσει η δική μας οικογένεια μεγαλώνοντας.

Ελληνική οικογένεια & φαγητό

Το φαγητό για τους Έλληνες (και όχι μόνο), αντιπροσωπεύει κάτι πολύ πιο σημαντικό από την σίτισή μας. Είναι στενά συνδεδεμένο με την θρησκεία μας, τις παραδόσεις μας και τις αναμνήσεις που έχουμε από την παιδική μας ηλικία. Τί γίνεται λοιπόν όταν αποφασίζουμε να απαρνηθούμε κάποια από τα φαγητά που για τους ανθρώπους μας έχουν τόσο μεγάλη συναισθηματική αξία;

Αντιδράσεις

Η πρώτη αντίδραση των ανθρώπων που μας αγαπούν στην είδηση ότι αποφασίσαμε να ακολουθήσουμε μια καθαρά χορτοφαγική διατροφή, η οποία απαρνείται κάθε είδος ζωικού προϊόντος, είναι συχνά η έκφραση ανησυχίας για την υγεία μας και η περιέργεια όσον αφορά τους λόγους που μας οδήγησαν σε μια τόσο “ακραία” στάση. “Θα παίρνεις τα θρεπτικά συστατικά που έχει ανάγκη το σώμα σου;” “Και τί θα τρως δηλαδή;” “Φάε τουλάχιστον λίγο ψαράκι!” “Εντάξει το κρέας! Αλλά αυγό και γαλακτοκομικά γιατί όχι;”

Καλό είναι να θυμόμαστε, ότι ενώ κρύβεται ένα μερίδιο πραγματικής ανησυχίας και αγάπης πίσω από τις ερωτήσεις αυτές, παίζει επίσης τεράστιο ρόλο το γεγονός ότι:

• Απορρίπτουμε αυτά που εκείνοι μας δίδαξαν.
• Θέτουμε ερωτηματικά που απειλούν την ηθική τους υπόσταση.
• Ο νέος τρόπος ζωής μας απειλεί τις παραδόσεις και τις καθημερινές τους συνήθειες.

Τί κάνουμε λοιπόν;

Μέχρι να συνηθίσουμε και εμείς οι ίδιοι στον νέο τρόπο ζωής μας, δεν χρειάζεται να μοιραστούμε την απόφασή μας να αλλάξουμε διατροφικές συνήθειες. Ευτυχώς σε κάθε ελληνικό τραπέζι, το πιθανότερο είναι να υπάρχουν συνοδευτικά πιάτα που είναι απόλυτα συμβατά με την βίγκαν διατροφή. Ρύζι, πατάτες, λαχανικά και σαλάτα είναι μερικές λύσεις που είναι σωτήριες για κάθε αρχή. Περνώντας ο καιρός και μαθαίνοντας περισσότερα για τις επιπτώσεις της κατανάλωσης ζωικών προϊόντων στην υγεία μας, τα ζώα και τον πλανήτη, αλλά και απορρίπτοντας μέσα από τις νέες μας γνώσεις όλους τους μύθους γύρω από την αναγκαιότητα της κατανάλωσης ζωικών προϊόντων, αισθανόμαστε και πιο έτοιμοι να απαντήσουμε στις όποιες ερωτήσεις τεθούν από τους δικούς μας ανθρώπους.

Σταδιακά, μπορούμε μέχρι και να πείσουμε κάποια από τα μέλη της οικογένειάς μας να δουν μαζί μας ένα από τα πολλά ντοκιμαντέρ που υπάρχουν, τα οποία αναλύουν λεπτομερώς τους ηθικούς λόγους για την απόρριψη των ζωικών προϊόντων, αλλά και τα οφέλη της βίγκαν διατροφής για την υγεία μας και την υγεία του πλανήτη. Προσωπικά θα ξεκινούσα με μια ταινία φαντασίας όπως το Okja, του βραβευμένου με Όσκαρ παραγωγού Bong Joon Ho, πηγαίνοντας σταδιακά σε ντοκιμαντέρ όπως το Game Changers, Cowspiracy, Seaspiracy και καταλήγοντας σε ντοκιμαντέρ με πραγματικές εικόνες από την αλόγιστη σφαγή των ζώων παραγωγής, όπως το Earthlings του Joaquin Phoenix ή το Dominion.

Οικογενειακές συγκεντρώσεις

Για να δώσω την συμβουλή μου σχετικά με το δύσκολο θέμα των οικογενειακών συγκεντρώσεων, θα πρέπει να το κάνω μέσα από την προσωπική μου εμπειρία και τον τρόπο που αποφάσισα εγώ και ο άντρας μου να διαχειριστούμε τις περιπτώσεις αυτές.

Στην αρχή της μετάβασής μου, όλα ήταν αρκετά απλά. Συνεχίσαμε όπως και πριν να παραβρισκόμαστε σε όλες τις γιορτές που πηγαίναμε τα προηγούμενα χρόνια και επιλέγαμε απλά τα πιάτα που ήταν συμβατά με μια βίγκαν διατροφή. Όταν οργανώναμε εμείς κάποιο δείπνο, κάλεσμα για φίλους, ή πιο επίσημη εκδήλωση, τότε προσφέραμε στους καλεσμένους μας μόνο βίγκαν πιάτα, τα οποία και λάτρευαν. Περνώντας ο καιρός όμως και ενώ συνέχιζα να αποστασιοποιούμαι από τις παλιές μου συνήθειες, η όψη του κρέατος άρχισε να με ενοχλεί όλο και περισσότερο. Όταν αρχίσαμε να διασώζουμε και ζώα που άλλοι επιλέγουν να τρώνε, τα πράγματα έγιναν ακόμα πιο δύσκολα. Κάθε φορά που έβλεπα κρέας, έκανα εικόνα το νεκρό σώμα ενός ζώου που πάλεψε μέχρι την τελευταία στιγμή με όλη του την δύναμη για να σωθεί από τον άνθρωπο που τελικά του αφαίρεσε την ζωή. Ακόμα χειρότερα, άρχισα να φαντάζομαι και τον εαυτό μου στην θέση των ζώων αυτών (στων οποίων την θέση δεν γεννήθηκα από τύχη) και τον τρόμο που θα βίωνα μέχρι την στιγμή που θα άφηνα την τελευταία μου πνοή.

Σταδιακά, το να κάθομαι σε ένα τραπέζι όπου κάποιος έτρωγε κρέας αγελάδας, έγινε όσο δύσκολο θα ήταν το να καθίσω σε ένα τραπέζι στο Γιουλίν της Κίνας, όπου τρώνε σκύλους και γάτες για μεσημεριανό. Με λίγα λόγια, ήταν πλέον αδύνατο.

Ένα απλό φαγητό

Η αλήθεια είναι ότι όλοι μας οι φίλοι (έχουμε λίγους και καλούς) σεβάστηκαν από την πρώτη στιγμή την επιλογή μας και από μόνοι τους άρχισαν να αποφεύγουν το κρέας και τα άλλα ζωικά όταν είμασταν εμείς παρόντες. Όταν βρισκόμαστε σε επαγγελματικά ραντεβού, συνήθως με βγάζει ο Βύρων από την δύσκολη θέση και παρακαλεί ευγενικά τους παραβρισκόμενους να παραγγείλουν φυτοφαγικά πιάτα. Με βάση την δική μας εμπειρία, μπορώ να πω ότι όταν μιλάμε ανοικτά για τα πιστεύω μας και θέτουμε τα όριά μας, οι άνθρωποι γύρω μας τείνουν να τα σέβονται. Εάν κάποιος δεν το κάνει, τότε ίσως δεν έχει θέση πλέον στην ζωή μας. Όσο εξελισσόμαστε σαν άνθρωποι – πράγμα που κατά την γνώμη μου οφείλουμε να κάνουμε, είναι λογικό κάποιοι άνθρωποι που συναναστρεφόμαστε να μην μπορούν να ακολουθήσουν και σταδιακά να απομακρυνόμαστε, χωρίς απαραίτητα να έχει υπάρξει κάποια σύγκρουση. 

Το Πάσχα

Η Κυριακή του Πάσχα, αποτελεί μια από τις σημαντικότερες παραδόσεις στην χώρα μας. Αναπόσπαστο κομμάτι δυστυχώς της γιορτής ενός ανθρώπου ο οποίος εκπροσωπούσε την ειρήνη και την αγάπη, είναι η αιματοχυσία και σφαγή εκατοντάδων χιλιάδων αθώων ψυχών τις οποίες σουβλίζουμε και παρελαύνουμε στα μέσα κοινωνικής μας δικτύωσης.

Όπως ισχύει στις περισσότερες Ελληνικές οικογένειες, έτσι και εγώ από παιδί μέχρι πριν από λίγα χρόνια, περνούσα το Πάσχα με την μητέρα μου, τα αδέρφια μου, την γιαγιά μου και τους υπόλοιπους συγγενείς μου. Πριν από έξι χρόνια που αποφάσισα να γίνω χορτοφάγος, παρακάλεσα την μητέρα μου να καταργήσουμε το έθιμο του σουβλίσματος, μιας και ήταν μια εικόνα που δεν μπορούσα πλέον να διαχειριστώ. Εκείνη, που έτσι και αλλιώς δεν έχει φάει ποτέ της αρνί, συμφώνησε με χαρά και μου αποκάλυψε ότι δεν της άρεσε ούτε εκείνης να βλέπει το θέαμα αυτό.

Για τα επόμενα χρόνια αρκέστηκα σε αυτόν τον συμβιβασμό και συνέχισα να παρίσταμαι στο μεσημεριανό που οργάνωναν οι δικοί μου την Κυριακή του Πάσχα. Τον δεύτερο χρόνο μου όμως ως βίγκαν, κατάλαβα ότι δεν είχε καμία διαφορά το ολόκληρο κορμί του ζώου, από το τεμαχισμένο φιλέτο στα πιάτα των ανθρώπων που έβλεπα γύρω μου. Μετά από συζήτηση με τον Βύρων, καταλήξαμε στην δημιουργία μιας δικής μας παράδοσης για την ημέρα του Πάσχα, όπου καλούμε φίλους και μέλη της οικογένειάς μας, χορτοφάγους και μη και γιορτάζουμε την Ανάσταση του Χριστού με τα πιο νόστιμα βίγκαν φαγητά, ανάμεσα σε ζώα που έχουμε διασώσει από σφαγεία. Από εκείνη την ημέρα, αποφασίσαμε ότι οι αξίες μας είναι πολύ σημαντικές για να καταπατιούνται για μια ξεπερασμένη, βάρβαρη παράδοση και ότι ο εορτασμός της Ανάστασης είναι ακόμα πιο όμορφος όταν δεν χάνεται καμία αθώα ψυχή με αυτήν ως αφορμή.

Ο γάμος

Όπως φαντάζεστε, την ημέρα που θα γιορτάζαμε την δική μας μοναδική αγάπη, θέλαμε η κάθε λεπτομέρεια να εκπροσωπεί απόλυτα τις αξίες και τα πιστεύω που πρεσβεύουμε. Ο γάμος για εμάς δεν ήταν ποτέ κοινωνικό γεγονός, ούτε ο σκοπός του το να εντυπωσιάσουμε ή να ευχαριστήσουμε τους καλεσμένους μας. Δεν υπήρχε κανένα άγχος για τίποτα και μοναδική μας έγνοια ήταν να περάσουμε καλά με τους λίγους ανθρώπους που επιλέξαμε να έχουμε κοντά μας εκείνη την ημέρα. Το φαγητό ήταν βίγκαν και στο μενού γράψαμε μια από τις αγαπημένες μου ρήσεις του Gary Francione: “Veganism is not about giving anything up or losing anything; it is about gaining the peace within yourself that comes from embracing nonviolence and refusing to participate in the exploitation of the vulnerable.” 

Ο δικός μας ήταν ο πρώτος βίγκαν γάμος στον οποίο έχω παραβρεθεί και έκτοτε, είχα την χαρά να καλεστώ σε άλλους δύο. Οι γάμοι είναι μια υπέροχη ευκαιρία να αφήσουμε το στίγμα μας στους παρευρισκόμενους και να αποδείξουμε ότι μπορούμε να κάνουμε την διαφορά, χωρίς να θυσιάσουμε την καλοπέρασή μας ή την νοστιμιά του φαγητού που απολαμβάνουμε μαζί με τους καλεσμένους μας. Είναι άλλωστε αλήθεια, ότι μια ημέρα που γιορτάζουμε την αγάπη, ο θάνατος, ο φόβος και η βαρβαρότητα δεν έχουν καμία θέση στα τραπέζια μας.

Η εγκυμοσύνη & το παιδί

Γενικά υπάρχει η λανθασμένη εντύπωση ότι ως βίγκαν, δεν παίρνουμε τα θρεπτικά συστατικά που έχουμε ανάγκη. Ακόμα δεν έχω καταλάβει τον λόγο. Ίσως να ευθύνεται η προπαγάνδα των εταιριών, οι οποίες βγάζουν δισεκατομμύρια προωθώντας την αναγκαιότητα των γαλακτοκομικών για το ασβέστιο, και του κρέατος για το σίδηρο. Στην πραγματικότητα, ακόμα και τα ζώα από των οποίων το κρέας υποτίθεται ότι λαμβάνουμε και εμείς αυτά τα θρεπτικά συστατικά, τα παίρνουν από φυτικές τροφές. Έτσι και εμείς, εγκυμονούσες και μη, λαμβάνουμε όσα χρειαζόμαστε από τα όσπρια, τα λαχανικά, τα δημητριακά και τα φρούτα, αρκεί να τρώμε σωστά. Η ισορροπημένη διατροφή, είναι απαραίτητη σε κάθε στάδιο της ζωής μας και ειδικά κατά την διάρκεια της κύησης, είτε είμαστε βίγκαν, είτε όχι. Και στις δύο περιπτώσεις, εάν το ρίξουμε σε επεξεργασμένες και ανθυγιεινές τροφές, η μητέρα όπως και το έμβρυο, δεν θα λάβουν τα θρεπτικά που έχουν ανάγκη. Τρώω υγιεινά και παίρνω Β12 που έπαιρνα και πιο πρίν, με προσθήκη βίγκαν ω3 φυτικής προέλευσης. Φυσικά με παρακολουθεί γιατρός και αν χρειαστεί θα κάνουμε αλλαγές.

Το παιδί μας

Όπως προμηνύει και ο τίτλος, είναι “παιδί ΜΑΣ» και δεν έχει κανένας το δικαίωμα να κρίνει πως θα επιλέξουμε εμείς να το μεγαλώσουμε. Αυτό ισχύει για την γέννα (φυσικός τοκετός ή καισαρική), την διατροφή του (θηλασμός ή φόρμουλα, ή αν η φόρμουλα θα έχει vegan ή vegetarian D) και τις αξίες που σκοπεύουμε να του μεταδώσουμε. Παρόλα αυτά, επειδή σαν νέοι γονείς είναι λογικό να είμαστε ευάλωτοι στις γνώμες και τις κριτικές τρίτων, θα μοιραστώ μαζί σας τον δικό μου τρόπο αντιμετώπισης, ο οποίος ενδεχομένως να βοηθήσει και εσάς.

“Δεν θα δώσετε στο παιδί σας την επιλογή;”

Υπάρχει κάποιο παιδί το οποίο να “επιλέγει” αυτά που τρώει από την ημέρα που γεννιέται;

Τα παιδιά τρώνε στο σπίτι ό,τι τους προσφέρει η οικογένειά τους

Τα παιδιά δεν έχουν έτσι και αλλιώς την επιλογή του τί θα φάνε μέχρι κάποια ηλικία. Σαν μητέρα, μιας και καλούμαι ούτως ή άλλως να αποφασίσω εκ μέρους του παιδιού μου, αισθάνομαι την υποχρέωση να το καθοδηγήσω σε έναν τρόπο ζωής ο οποίος προάγει την προστασία του περιβάλλοντος και τον σεβασμό για κάθε ζωντανό πλάσμα. Η μόνη διατροφή που είναι συμβατή με τις αξίες αυτές, είναι εκείνη που είναι καθαρή από όλα τα ζωικά προϊόντα – με άλλα λόγια, η βίγκαν διατροφή.

Η κρεατοφαγία, όπως και η φυτοφαγία, είναι κάτι που μαθαίνεται

Τα πρώτα χρόνια της ζωής μας μαθαίνουμε να κατηγοριοποιούμε τα πάντα γύρω μας. “Ζώο”, “άνθρωπος”, “παιχνίδι”, “έπιπλο”, “φαγητό”. Ανάλογα με την θρησκεία μας, την κουλτούρα που κυριαρχεί στην χώρα όπου μεγαλώνουμε, και τις συνήθειες τις οικογένειάς μας, είναι λογικό αυτή η κατηγοριοποίηση να διαφέρει – μερικές φορές λιγάκι και άλλοτε αρκετά. Στην Ελλάδα για παράδειγμα, μαθαίνουμε να κατατάσσουμε κάποια ζώα στην κατηγορία του “ζώου συντροφιάς” όπως ο σκύλος, η γάτα και τα χάμστερ, άλλα ζώα στην κατηγορία του “ζώου εργασίας”, όπως τα άλογα και τα γαϊδουράκια – και τα πιο άτυχα από όλα, όπως τα ψάρια, οι αγελάδες, τα πρόβατα, οι κότες και τα γουρούνια, στην κατηγορία του “φαγητού”. Αυτή η κατηγοριοποίηση δεν έχει κανένα κριτήριο. Κάποια από τα ζώα στην κατηγορία του “φαγητού” είναι αποδεδειγμένα πιο ευφυή από τα ζώα με τα οποία μοιραζόμαστε τα κρεβάτια μας, ενώ σε πολλές ξένες χώρες, ζώα που δεν θα διανοούμασταν εμείς να φάμε – όπως τα άλογα ή οι μαϊμούδες, βρίσκονται στα μενού των πιο ακριβών εστιατορίων. Όπως μαθαίνουμε λοιπόν από την παιδική μας ηλικία, ότι κάποια ζώα είναι φαγητό και κάποια άλλα όχι, έτσι μπορούμε να μάθουμε ότι κανένα από αυτά τα ζώα δεν είναι φαγητό και ότι είναι συναισθανόμενα όντα, που έχουν σαν εμάς δικαίωμα στην ζωή και θα πρέπει να προστατεύονται από κάθε μορφής εκμετάλλευση.

Και όμως, δεν γεννιόμαστε σαρκοφάγοι

Σε αντίθεση με αυτό που πιστεύει η πλειονότητα, οι πρόγονοί μας δεν ήταν σαρκοφάγα, αλλά σαπροφάγα όντα. Έκλεβαν δηλαδή τα αποφάγια άλλων ζώων, γιατί δεν διέθεταν τα σωματικά χαρακτηριστικά που ήταν απαραίτητα για να κυνηγήσουν, να σκοτώσουν, ή να φάνε χωρίς επεξεργασία κάποιο ζώο. Μιας και το κυνήγι και η σαρκοφαγία δεν είναι στο αίμα μας, είναι λογικό τα παιδιά μας να μην λιγουρεύονται ενστικτωδώς την αγελάδα που βλέπουν να τρέχει ανέμελη στο γρασίδι, ούτε το όμορφο κοτοπουλάκι που απεικονίζεται στα Πασχαλινά καλαθάκια που φτιάχνουν στο σχολείο. Ο διάσημος συγγραφέας Harvey Diamond χρησιμοποίησε ένα πολύ πετυχημένο παράδειγμα, μέσα από το οποίο αποδεικνύεται αυτό το γεγονός, προκαλώντας τους αναγνώστες του να βάλουν ένα μήλο και ένα κουνέλι στην κούνια ενός παιδιού – “Εάν το παιδί φάει το κουνέλι και παίξει με το μήλο, θα σας αγοράσω ένα καινούριο αυτοκίνητο” (Harvey Diamond (2010), Fit for Life).

Είναι προφανές ότι αυτό το πείραμα δεν θα λειτουργούσε στην περίπτωση των ζώων που είναι γεννημένοι θηρευτές. Βλέπετε, όλα τους ανεξαιρέτως, έχουν έμφυτο το ένστικτο του κυνηγιού και της θανάτωσης του θηράματός τους. Σε αντίθεση με αυτό, τα ευρήματα της ψυχιατρικής αποδεικνύουν ότι η τάση ενός παιδιού να βασανίζει και να σκοτώνει μη ανθρώπινα ζώα, είναι δείγμα σοβαρής ψυχολογικής διαταραχής, η οποία έχει παρατηρηθεί στις περισσότερες περιπτώσεις κατά συρροή δολοφόνων. Θα λέγαμε ποτέ ότι ένα νεαρό λιονταράκι χρήζει ψυχολογικής παρακολούθησης επειδή σκότωσε έναν λαγό;

Πολύ αμφιβάλλω.

Στα παιδιά μας, λέμε ψέματα

Επειδή κανένα παιδί δεν θέλει να είναι η αιτία που ένα ζώο έχασε την ζωή του, σαν γονείς, καλούμαστε να τους κρύψουμε την αλήθεια και να σκαρφιστούμε διάφορους τρόπους για να δικαιολογήσουμε την κατανάλωση κρέατος, γάλακτος, και άλλων ζωικών προϊόντων. Στην περίπτωση των δικών μου γονέων, η δικαιολογία ήταν ότι το ζωάκι “πέθανε” από γηρατειά (μην σας μπαίνουν ιδέες). Τα παιδιά έχουν έμφυτους κάποιους ηθικούς φραγμούς, οι οποίοι τα αποτρέπουν από το να κάνουν κακό σε οποιοδήποτε ζώο. Για να τα φάνε λοιπόν, αναγκαζόμαστε να τα πείσουμε ότι δεν χρειάστηκε να κάνουμε κακό στο ζωάκι για να φτάσει στο πιάτο τους. Ψέματα.

Ενώ μεγαλώνουν με καμάρι τις φακές τους σε κυπελάκια στο δημοτικό, αισθανόμαστε ότι πρέπει να τα προστατεύσουμε από την σκληρή πραγματικότητα της παραγωγής του κρέατος.

Το να δείξουμε σε ένα μικρό παιδί εικόνες από κάποιο σφαγείο, θεωρείται βάναυσο και τραυματικό για το παιδί. Όλα αυτά δεν είναι τυχαία και πολύ καλά κάνουν οι γονείς και αποκρύπτουν από τα παιδιά τους τις εικόνες ζώων που ουρλιάζουν από τον πόνο και παλεύουν με όλο τους το είναι να παραμείνουν στην ζωή, μη έχοντας βέβαια καμία ελπίδα. Στην πραγματικότητα, είναι φρικτή όλη η διαδικασία που ακολουθείται μέχρι να φτάσει ένα κομμάτι κρέας στο πιάτο τους. Από την αρχή της ζωής τους (από τη σύλληψη) μέχρι το τέλος τους.

Τα καλά νέα είναι, ότι αντίθετα με ό,τι πιστεύαμε τόσα χρόνια, το κρέας και τα υπόλοιπα ζωικά προϊόντα δεν είναι απαραίτητα για την επάρκεια της διατροφής ενός παιδιού.

Είναι διεθνώς αναγνωρισμένο ότι μια καλά σχεδιασμένη φυτοφαγική διατροφή είναι κατάλληλη για ανθρώπους σε όλα τα στάδια της ζωής τους, συμπεριλαμβανομένης της εγκυμοσύνης, της γαλουχίας, της βρεφικής ηλικίας, της παιδικής ηλικίας και της εφηβείας, καθώς και για τους αθλητές. Σύμφωνα με τα ευρήματα παγκόσμιων πιστοποιημένων οργανισμών διατροφής, όπως η American Dietetic Association και η British Dietetic Association, “οι σωστά προγραμματισμένες χορτοφαγικές διατροφές, συμπεριλαμβανομένων των καθαρά χορτοφαγικών ή vegan διατροφών, είναι υγιεινές, διατροφικά επαρκείς και μπορεί να παρέχουν οφέλη για την υγεία στην πρόληψη και τη θεραπεία ορισμένων ασθενειών”.

Πλέον ένα σημαντικό ποσοστό των παιδιών παγκοσμίως, αλλά και αρκετά παιδιά στην Ελλάδα μεγαλώνουν βίγκαν, με αποτέλεσμα να είναι ενημερωμένοι οι περισσότεροι παιδίατροι σχετικά με τον συγκεκριμένο τρόπο διατροφής και ανατροφής. Δεν υπάρχει λοιπόν κανένας λόγος ανησυχίας για το αν ένα παιδί λαμβάνει όλα τα θρεπτικά συστατικά που είναι απαραίτητα για την ανάπτυξή του χωρίς την κατανάλωση ζωικών προϊόντων. Αντιθέτως, όλα δείχνουν ότι το πιθανότερο είναι να ευνοηθεί η υγεία ενός παιδιού από την διατροφή αυτή, όχι μόνο βραχυπρόθεσμα, αλλά και δεκαετίες μετά την ενηλικίωσή του. 

Και αν αποφασίσει μεγαλώνοντας να φάει κρέας τί θα κάνεις;

— Θα το κυνηγήσω για να του βγάλω την μπουκιά από το στόμα!

Ας σοβαρευτούμε λιγάκι.

Σαν γονέας, θεωρώ σωστό να οδηγήσω το παιδί μου τα πρώτα χρόνια της ζωής του σε έναν τρόπο ζωής, τον οποίο θεωρούμε ο πατέρας του και εγώ ηθικά ορθό. Μεγαλώνοντας, είμαι βέβαιη ότι όπως όλα τα παιδιά, θα μας βομβαρδίσει με ερωτήσεις τις οποίες θα ήθελα να μπορούμε να απαντήσουμε ειλικρινά. Όταν έρθει η ημέρα να μας ρωτήσει γιατί η δική μας οικογένεια δεν τρέφεται όπως πολλές άλλες, θα του εξηγήσουμε τον λόγο. Από την στιγμή που θα μάθει όλη την αλήθεια για την παραγωγή του κρέατος, του ψαριού, του αυγού και των γαλακτοκομικών και του μελιού και θα γνωρίζει πια τις τρομακτικές επιπτώσεις της στις ζωές δισεκατομμυρίων συναισθανόμενων όντων, στο περιβάλλον, αλλά και στην ίδια του την υγεία, θα είναι σε θέση να πάρει μια συνειδητοποιημένη απόφαση. Όπως κάθε παιδί που πηγαίνει σχολείο και αποκτά φίλους και δικές του ασχολίες, το παιδί μας θα είναι ελεύθερο να επιλέξει τί θα τρώει και πώς θα ζήσει τη ζωή του γενικά. Έχω την τύχη να έχω γνωρίσει αρκετούς ενήλικες που μεγάλωσαν με βίγκαν γονείς και κανένας τους δεν επέλεξε στην συνέχεια να καταναλώνει ζωικά προϊόντα, επειδή πολύ απλά, δεν τα θεωρούν φαγητό, όπως και εμείς δεν θεωρούμε φαγώσιμο έναν σκύλο ή μια γάτα. Όποια και να είναι η επιλογή του γιού μας όταν αρχίσει να ανεξαρτητοποιείται, το φαγητό στο σπίτι μας, είναι και θα είναι μόνο βίγκαν.

© Εριέττα Κούρκουλου Λάτση & Vegan Times 24-11-2021

Erietta Kourkoulou-Latsis, MSc Animal Studies, Founder & President of Save a Greek Stray, Founder & President of A Promise to Animals, President of Matilda Foundation