Ο μπλε άνθρακας σημαντικό όπλο εναντίον της κλιματικής αλλαγής

Περιβάλλον + Βιωσιμότητα

22/11/2022

Ποιος;

Πρόσφατη Έκθεση των ιδρυμάτων Marine Conversation Society και Rewilding Britain…

Τί;

…υποστηρίζει πως η αποκατάσταση (rewilding) των ωκεανών θα βοηθήσει το Ηνωμένο Βασίλειο να επιτύχει τον στόχο για μηδενικές εκπομπές άνθρακα μέχρι το 2050.

Πού;

Στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Πότε;

Η Έκθεση κυκλοφόρησε στις 4 Μαΐου του 2021.

Γιατί;

Στην Συμφωνία των Παρισίων τον Δεκέμβριο του 2020 η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου δεσμεύτηκε να μειώσει έως το 2030 τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά 68% συγκριτικά με τα επίπεδα του 1990. Παράλληλα, δεσμεύτηκε να έχει μηδενικές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου μέχρι το 2050. Προκειμένου να επιτευχθεί το καθαρό μηδέν, η ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα που λαμβάνεται από την ατμόσφαιρα και αποθηκεύεται φυσικά, πρέπει να αυξηθεί. Η προστασία και η αποκατάσταση των οικοσυστημάτων στον ωκεανό, πιθανώς να συνεισφέρουν σημαντικά σε αυτόν τον στόχο.

Λοιπές πληροφορίες

Η προστασία και η αποκατάσταση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων (τα οικοσυστήματα αυτά περιλαμβάνουν τον βυθό της θάλασσας, τις αλυκές, και τα λιβάδια της θάλασσας) είναι σημαντική επειδή αυτά τα οικοσυστήματα παρέχουν σημαντικές οικολογικές υπηρεσίες. Για παράδειγμα, συντηρούν την βιοποικιλότητα αλλά και προστατεύουν τις παράκτιες περιοχές από ακραία φυσικά φαινόμενα. 

Ο σημαντικός ρόλος που μπορούν να διαδραματίσουν τα παράκτια και θαλάσσια οικοσυστήματα στην δέσμευση του διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα και την μακροχρόνια αποθήκευση του άνθρακα δεν είναι πολύ γνωστός.

Ο άνθρακας που βρίσκεται δεσμευμένος σε παράκτια και θαλάσσια οικοσυστήματα είναι γνωστός ως «μπλε άνθρακας». Η υγεία αυτών των οικοσυστημάτων είναι σημαντική για δύο λόγους:

  • Τα οικοσυστήματα αυτά δεσμεύουν άνθρακα. Όσο πιο μεγάλα είναι, τόσο περισσότερο άνθρακα δεσμεύουν. Επίσης, προσφέρουν τροφή σε θαλάσσια ζώα (ψάρια, οστρακοειδή, κ.ά.), κάτι που αυξάνει τους πληθυσμούς τους. Επειδή και τα θαλάσσια ζώα αποτελούν αποθήκες άνθρακα, η συνολική δέσμευση άνθρακα από την ατμόσφαιρα είναι ακόμα μεγαλύτερη αν συνυπολογίσουμε τον άνθρακα που δεσμεύουν τα θαλάσσια ζώα.
  • Η υποβάθμιση ή η καταστροφή τους έχει τα αντίθετα αποτελέσματα, δηλ. εκλύει άνθρακα πίσω στην ατμόσφαιρα.

Οι θαλάσσιοι βυθοί είναι σημαντικές αποθήκες άνθρακα και απειλούνται από ανθρώπινες δραστηριότητες όπως η αλιεία με τράτες βυθού και η βυθοκόρηση. Αυτές οι δραστηριότητες έχουν ως αποτέλεσμα να φεύγει ο άνθρακας από τον βυθό και να επαναιωρείται στο νερό, κάτι που επιδεινώνει την οξίνιση των ωκεανών, και ενδεχομένως και να επιβαρύνει την ατμόσφαιρα με διοξείδιο του άνθρακα. Ο «ρηχός» βυθός (έως 200 μέτρα βάθος) στις παράκτιες περιοχές του Ηνωμένου Βασιλείου περιέχει 205 εκατ. τόνους άνθρακα, ήτοι 50 περισσότερους από όσον περιέχουν όλα τα δάση της χώρας.

sea plantsΕικόνα: Benjamin L. Jones | Unsplash

Εκτός από τον βυθό, και οι ελώδεις περιοχές και τα φύκια δεσμεύουν και αποθηκεύουν κάποιες ποσότητες άνθρακα κάθε χρόνο - όχι εκατομμύρια, αλλά περίπου 43.000 τόνους ετησίως. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι αυτές οι περιοχές απορροφούν διπλάσιο άνθρακα από ό,τι η ίδια έκταση ώριμου τροπικού δάσους, κάτι που σημαίνει ότι τα συγκεκριμένα οικοσυστήματα του Ηνωμένου Βασιλείου αποθηκεύουν την ίδια ποσότητα άνθρακα με 1.000-2.000 τετρ. χλμ. τροπικού δάσους.

Για σύγκριση, οι ελώδεις περιοχές και τα δάση από φύκια όλου του πλανήτη δεσμεύουν άνθρακα που ισοδυναμεί με τις μισές παγκόσμιες εκπομπές από μεταφορές.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, η προστασία των παράκτιων και ενάλιων οικοσυστημάτων θα μπορούσε να μειώσει τις ετήσιες παγκόσμιες εκπομπές κατά σχεδόν 2 δις τόνους, δηλ. θα μπορούσε να καλύψει σχεδόν το 5% της μείωσης εκπομπών που πρέπει να επιτευχθεί για την πλήρη απανθρακοποίηση της οικονομίας. Ο αριθμός αυτός δεν περιλαμβάνει τις ποσότητες άνθρακα που αποθηκεύονται στα ψάρια και τα άλλα θαλάσσια ζώα, στους κοραλλιογενείς υφάλους και τα οστρακοειδή ζώα, ή τα αποθέματα άνθρακα σε βυθούς που βρίσκονται κάτω από 200 μέτρα.

Η Έκθεση καταλήγει ότι είναι ζωτικής σημασίας να προστατεύσουμε καλύτερα τον ωκεανό και τα οικοσυστήματα τόσο για την προστασία της βιοποικιλότητας αλλά και γιατί αποτελούν σημαντικές αποθήκες άνθρακα.

© Vegan Times 20-05-2021

Δημοσιεύτηκε: 20/05/2021
Ενημερώθηκε:
22/11/2022

Πηγές:

  1. Main picture credits to Johnny Chen | Unsplash.
  2. Marine Conversation Society, Rewilding Britain (2021) 'Blue Carbon. Ocean-based solutions to fight the climate crisis', media.mcsuk.org, 4 May. Available at:
    https://media.mcsuk.org/documents/BlueCarbon_Report.pdf (Accessed: 19 May 2021).