Το σύστημα παραγωγής τροφίμων, σημαντική απειλή για την βιοποικιλότητα
Ποιος;
Tο Chatham House σε συνεργασία με το πρόγραμμα του ΟΗΕ για το περιβάλλον (UNEP)...
Tί;
…εξέδωσε Έκθεση που υποστηρίζει πως η υιοθέτηση φυτοφαγικής διατροφής μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στην διατήρηση της βιοποικιλότητας.
Πότε;
Τον Φεβρουάριο του 2021.
Γιατί;
Η Έκθεση τονίζει ότι η παραγωγή τροφής όπως γίνεται σήμερα (σύνθεση παραγωγής και τρόπος παραγωγής) αποτελεί σημαντικό παράγοντα μείωσης της βιοποικιλότητας. Δηλαδή, το τί τρόφιμα παράγουμε αλλά και το πώς τα παράγουμε επηρεάζει αρνητικά την βιοποικιλότητα, η οποία κατέληξε να είναι ένας ακόμα φυσικός πόρος εν ανεπαρκεία.
Η Έκθεση επικεντρώνεται σε τρεις λύσεις, με πρώτη και σημαντική την υιοθέτηση της φυτοφαγικής διατροφής καθώς η εκτροφή μη ανθρώπινων ζώων (βοοειδή, κότες, γουρούνια, ψάρια, κ.ά.) έχουν μεγάλο αντίκτυπο στο περιβάλλον αλλά και στην ανθρώπινη υγεία. Η έκταση του προβλήματος είναι μεγάλη διότι η παραγωγή ζωικών τροφίμων καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος των διαθεσίμων εδαφών και προκαλεί μεγάλο μέρος των περιβαλλοντικών προβλημάτων, ενώ προσφέρει πολύ λίγα, σε όρους θερμίδων και άλλων θρεπτικών συστατικών. Όσον αφορά στην χρήση της διαθέσιμης επιφάνειας του πλανήτη, ένα πολύ μεγάλο ποσοστό της αγροτικής γης, το 78%, χρησιμοποιείται για την παραγωγή ζωικών τροφίμων με τις συνεπαγόμενες καταστροφικές συνέπειες στο περιβάλλον, κάτι που είναι υπερβολικά μεγάλο για το “όφελος” που παίρνουμε: οι εκτάσεις αυτές παράγουν μόλις το 18% των συνολικών θερμίδων του πλανήτη.
Λοιπές πληροφορίες
Σύμφωνα με την Έκθεση, η κτηνοτροφία αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για μεγάλο ποσοστό (28.000) των ειδών που κινδυνεύουν με εξαφάνιση, ενώ παράλληλα η παραγωγή φθηνών τροφίμων που οδηγεί σε μεγαλύτερη ζήτηση λόγω του χαμηλού οικονομικού κόστους, οδηγεί στην “αναγκαστική” χρήση λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων, που με τη σειρά τους δημιουργούν περαιτέρω περιβαλλοντικά προβλήματα στη γη, στο γλυκό νερό, και στις θάλασσες. Επίσης η “ανάγκη” για φθηνά τρόφιμα οδηγεί σε μια σειρά άλλα προβλήματα: στην επέκταση του αγροτικού τομέα σε νέα εδάφη (κάτι που γίνεται αναγκαστικά με την αλλαγή χρήσης φυσικών εκτάσεων, δηλ. την ιδιοποίηση εκτάσεων που βρίσκονταν σε φυσική κατάσταση για σκοπούς καλλιεργειών και εκτροφής ζώων), στη μείωση της ποικιλίας τροφίμων που καλλιεργούνται, στην υποβάθμιση της ποιότητας των τροφίμων κ.λπ. Τέλος, τα φθηνά τρόφιμα ευνοούν την σπατάλη τροφίμων.
Όλα αυτά τα προβλήματα που δημιουργούνται από την παραγωγή τροφής συνδέονται με την ζήτηση αλλά και τον τρόπο παραγωγής τροφής. Τα προβλήματα αυτά πρέπει να ιδωθούν και στο πλαίσιο του διπλού διατροφικού προβλήματος που δημιουργεί η διαθεσιμότητα φθηνών αλλά διατροφικά υποδεέστερων θερμίδων: η συνύπαρξη παχυσαρκίας και υποσιτισμού υπάρχει πλέον σε όλες τις χώρες του πλανήτη.
Στην Έκθεση προτείνονται τρία επίπεδα αντιμετώπισης της απειλής που δημιουργεί η παραγωγή τροφής.
Πρώτον, η μεταστροφή σε φυτοφαγική διατροφή.
Δεύτερον, η προστασία και ανάπλαση των φυσικών οικοσυστημάτων.
Τρίτον, η αύξηση της βιοποικιλότητας στην υφιστάμενη αγροτική γη.
Οι φυσικοί χώροι συνεχώς μικραίνουν σε έκταση αλλά και διακόπτονται από ανθρώπινες δραστηριότητες.
Εικόνα: Olha Zaika | Unsplash
Και τα τρία επίπεδα διασυνδέονται. Η μείωση της κατανάλωσης ζωικών προϊόντων μειώνει τη βλάβη που προκαλείται στο περιβάλλον, αφού μειώνονται σε μεγάλο βαθμό οι εκτάσεις γης που είναι αναγκαίο να χρησιμοποιούνται για τροφή, άρα μπορούν να αποδοθούν πίσω στη φύση. Μέσω της υιοθέτησης φυτοφαγικής διατροφής και του επανασχεδιασμού του παγκοσμίου συστήματος παραγωγής τροφίμων μετριάζεται η κλιματική αλλαγή, η οποία αποτελεί απειλή για την βιοποικιλότητα (γνωρίζουμε ότι το σύστημα τροφίμων είναι υπεύθυνο για το 30% των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου). Η αύξηση της βιοποικιλότητας στην υφιστάμενη αγροτική γη συνδέεται θετικά με την ποικιλία τροφίμων που καλλιεργείται και την απεξάρτηση του παγκόσμιου καλαθιού από ζωικά τρόφιμα. Τέλος, η προστασία των φυσικών οικοσυστημάτων είναι απαραίτητη για την διατήρηση και αύξηση της βιοποικιλότητας.
© Vegan Times 16-02-2021
Ακολουθήστε την Vegan Times στο Google News
Πηγές:
- https://www.chathamhouse.org/2021/02/food-system-impacts-biodiversity-loss
- Πηγή κύριας εικόνας Avanysathya | Pixabay
