Ελένη Πρίφτη: Συζήτηση με τη Vegan Times

Vegan Times: Για χρόνια δουλεύατε στο Εργαστήριο Βαρέων Μετάλλων στην ερευνητική ομάδα του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ). Γιατί πήρατε την απόφαση να εγκαταλείψετε τη δουλειά σας στο εργαστήριο;

Ελένη Πρίφτη: Παραιτήθηκα με πολλή λύπη από την θέση μου στο ΕΛΚΕΘΕ προκειμένου να μεταναστεύσω στην Ολλανδία με τον σύζυγό μου, όπως χιλιάδες νέοι Έλληνες επιστήμονες. Το περιβάλλον συνεργατών που άφησα ήταν εξαιρετικό (και πάντα θα μου λείπει) αλλά δυστυχώς στην Ελλάδα της κρίσης, η απασχόληση του επιστημονικού προσωπικού γίνεται πια κάτω από συνθήκες μόνιμης αβεβαιότητας και πολύ χαμηλών οικονομικών απολαβών. Αυτό, σε συνδυασμό με την εργασιακή αβεβαιότητα που βίωνε ο σύζυγός μου, μας οδήγησε στο εξωτερικό.

VT: Τα ευρήματα του εργαστηρίου σας επηρέασαν τις επιλογές διατροφής σας και πώς;

ΕΠ: Ναι, αλλά δυστυχώς ετεροχρονισμένα. Ενώ ασχολούμαι με τους τοξικούς περιβαλλοντικούς ρύπους (κυρίως τα βαρέα μέταλλα) από το 2008, μου πήρε 7 ολόκληρα χρόνια να κάνω την αλλαγή στην διατροφή μου, αφού χρειάστηκε να αντιμετωπίσω κάποια προβλήματα υγείας. Ειλικρινά μέχρι σήμερα αναρωτιέμαι γιατί συνέβη αυτό. Πιστεύω ότι η γνώση ήταν για πολλά χρόνια σαν κομμάτια ενός παζλ τα οποία ποτέ δεν είχα συνδέσει. Ήξερα για την τοξικότητα πολλών ουσιών, ήξερα ότι η πλειοψηφία των τοξικών ουσιών βιοσυσσωρεύεται, ήξερα ότι ο άνθρωπος μπορεί να λάβει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά μέσα από την φυτική διατροφή, αλλά αυτά τα κομμάτια δεν είχαν μπει μαζί για να μου δείξουν την συνολική εικόνα. Σήμερα πιστεύω ότι και το ίδιο το σύστημα εκπαίδευσης μέσα από το οποίο περνάμε, με την χωρίς τέλος εξειδίκευση, ευθύνεται για την ανικανότητα πολλών επιστημόνων να έχουν μια ολιστική προσέγγιση στα σύγχρονα προβλήματα. Εκπαιδευόμαστε να κοιτάμε όλο και μικρότερο τμήμα του φύλλου και χάνουμε το δάσος… αυτό συνέβη και σε μένα.

VT: Τι είναι το Health Coaching; Σε ποιες καταστάσεις μπορεί να βοηθήσει το Health Coaching; Μπορείτε να μας δώσετε μερικά παραδείγματα;

ΕΠ: Το health coaching είναι μια νέα υπηρεσία συμβουλευτικής που έχει ως στόχο να βοηθήσει έναν άνθρωπο να δει την υγεία του ολιστικά και να εκπαιδευτεί ως προς την υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής. Η βάση των υπηρεσιών είναι η παροχή επιστημονικά τεκμηριωμένης πληροφορίας και η συνεχής υποστήριξη ως προς τις πρακτικές δυσκολίες που κάποιος αντιμετωπίζει όταν προσπαθεί να υιοθετήσει κάποιες αλλαγές.

Για παράδειγμα, ο health coach μπορεί να εκπαιδεύσει μια οικογένεια ως προς το τι είναι υγιεινή διατροφή αλλά και να στηρίξει έναν εργαζόμενο γονέα με περιορισμένο χρόνο ως προς το πώς μπορεί να παρέχει στην οικογένεια καθημερινά υγιεινά τρόφιμα. Πέρα από την υποστήριξη ως προς την υιοθέτηση της υγιεινής διατροφής, ένας health coach με ισχυρό επιστημονικό υπόβαθρο, μπορεί να καθοδηγήσει ένα άτομο σε πάμπολλα άλλα θέματα υγείας, βοηθώντας τον να βρει σε κάθε περίπτωση ποιες είναι οι πιο πρόσφατες επιστημονικά τεκμηριωμένες οδηγίες (guidelines) για την πάθησή του, αλλά και να διακρίνει ποιες συμβουλές βασίζονται αποκλειστικά στην ψευδοεπιστήμη και τους ανυπόστατους μύθους.

Στην δική μου περίπτωση, το health coaching επεκτείνεται και στην συμβουλευτική γύρω από την υιοθέτηση ενός τρόπου ζωής που είναι όσο το δυνατόν πιο προστατευμένος από την επίδραση των περιβαλλοντικών τοξικών ουσιών (environmental health consultancy). Για παράδειγμα, σε μια έγκυο γυναίκα, πέρα από την καθοδήγηση για το τι είναι υγιεινή διατροφή στην εγκυμοσύνη και ποιες είναι οι πιο πρόσφατες επιστημονικά τεκμηριωμένες πληροφορίες γύρω από τον τοκετό και τον θηλασμό, παρέχεται και υποστήριξη ως προς το πώς θα προστατευτεί το βρέφος από τις εκατοντάδες τοξικές χημικές ουσίες που βρίσκονται σήμερα στο σπίτι μας.

VT: Πώς έχει επηρεάσει η vegan φιλοσοφία την επαγγελματική σας δραστηριότητα; Υπήρξαν συγκρούσεις μεταξύ της vegan και της Health Coach; Αν ναι, πώς ανταποκριθήκατε;

ΕΠ: Η αλήθεια είναι πως όχι. Η συμβουλευτική που παρέχω ως health coach είναι αποκλειστικά βασισμένη στα επιστημονικά δεδομένα. Γνωρίζω πολύ καλά ότι τα δεδομένα αυτά είναι ικανά να πείσουν έναν πελάτη μου να ακολουθήσει αποκλειστικά φυτοφαγική διατροφή, αλλά δεν θα τον εμποδίσουν να αγοράσει δερμάτινα παπούτσια, άρα δεν μπορώ να επηρεάσω κανέναν υπέρ του βιγκανισμού. Κάποτε ένας πελάτης (στατιστικολόγος στο επάγγελμα) με ρώτησε: "Αν τρώω ένα σουβλάκι μία φορά τον χρόνο, θα έχω αυξημένες πιθανότητες θνησιμότητας από έναν βίγκαν;"

Η απάντησή μου φυσικά ήταν "Δεν γνωρίζουμε". Σαν βίγκαν προφανώς επιθυμώ να μην τρώνε καθόλου ζωικά οι πελάτες μου αλλά σαν health coach έχω επιλέξει να βασίζω τις απαντήσεις μου αποκλειστικά στα δεδομένα και έτσι ευτυχώς δεν υπάρχουν συνειδησιακές συγκρούσεις.

VT: Ποιες νομίζετε ότι θα είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που θα αντιμετωπίσετε ως γονείς καθώς μεγαλώνουν τα παιδιά σας;

ΕΠ: Τα παιδιά μου έχουν Ελληνίδα μητέρα, Ινδό πατέρα, και μεγαλώνουν στην Ολλανδία με οικογενειακή γλώσσα επικοινωνίας τα αγγλικά. Είμαστε νομίζω ο ορισμός της πολυπολιτισμικότητας! Κάτω από αυτές τις συνθήκες, η μεγαλύτερη πρόκληση από τις πολλές προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε είναι να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να αποκτήσουν την αίσθηση του «ανήκειν», να αναπτύξουν μια προσωπική ταυτότητα και να μην νιώθουν αιωρούμενα ανάμεσα σε τρεις εντελώς διαφορετικούς πολιτισμούς.

VT: Ένα θέμα που σας απασχολεί πολύ τελευταία;

ΕΠ: Το θέμα που με απασχολεί περισσότερο τελευταία είναι το τεράστιο πρόβλημα της παραπληροφόρησης στην ελληνική κοινωνία σχετικά με θέματα δημόσιας υγείας, κυρίως σε σχέση με τα παιδιά. Η νέα γενιά είναι η πρώτη γενιά που πιθανότατα θα έχει μικρότερο προσδόκιμο χρόνο ζωής από την προηγούμενη, κι όμως η ημιμάθεια και η παραπληροφόρηση σχετικά με το τι είναι ωφέλιμο για την υγεία των παιδιών, και τι όχι, είναι δραματική. Το ερώτημα που με βασανίζει λοιπόν είναι το εξής: «Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε έναν γονέα να διαχωρίσει τι είναι επιστημονικό δεδομένο και τι είναι άποψη; Πώς να εκπαιδεύσουμε τους γονείς να διαχωρίζουν την επιστήμη από την ψευδοεπιστήμη και την παραπληροφόρηση των συμφερόντων συγκεκριμένων κλάδων;»

VT: Διαβάσατε κάτι τελευταία που σας έκανε εντύπωση ή σας έδωσε μια διαφορετική οπτική;

ΕΠ: Το τελευταίο βιβλίο που μου άνοιξε νέους ορίζοντες ήταν το βιβλίο «Τhe track of happiness» της Emma Sepala. Είναι ένα βιβλίο που μελετά την Ευτυχία από καθαρά επιστημονική σκοπιά και καταρρίπτει δεκάδες λάθος αντιλήψεις που έχουμε σήμερα για το πώς επιτυγχάνει κανείς επαγγελματική επιτυχία και προσωπική ευημερία. Το συνιστώ ανεπιφύλακτα σε όλους τους σκληρά εργαζόμενους!

VT: Ένα γνωστικό αντικείμενο (εκτός της χημείας) που βρίσκετε ενδιαφέρον; Αν δηλ. ήσασταν 18 ετών και έπρεπε να επιλέξετε το γνωστικό αντικείμενο των σπουδών σας ποια θα ήταν η πρώτη σας επιλογή (μετά την χημεία);

ΕΠ: Ο λόγος που αγαπούσα από παιδί την χημεία ήταν γιατί μου έδινε την αίσθηση ότι ανακαλύπτω τις κρυμμένες αλήθειες, αυτές που δεν φαίνονται με γυμνό μάτι, αλλά και γιατί πίστευα ότι είναι η επιστήμη που μπορεί πιο αποτελεσματικά να βελτιώσει την ζωή των ανθρώπων. Ήταν δηλαδή η Αλήθεια και η Επικοινωνία αυτής της αλήθειας προς το κοινό που πάντα με συνέπαιρνε. Γι’ αυτό είμαι σίγουρη ότι αν δεν έκανα σπουδές στην Χημεία θα έκανα σπουδές στην Δημοσιογραφία και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Θαυμάζω τους δημοσιογράφους-ερευνητές (investigative journalists), δηλ. τους δημοσιογράφους εκείνους που πραγματικά ικανοποιούν τις προϋποθέσεις να αποκαλούνται δημοσιογράφοι, όχι όσους απλά αναπαράγουν μασημένες πληροφορίες. Πιστεύω ότι έχουν τα εφόδια να βρουν την αλήθεια, όσο βαθιά κρυμμένη κάτω από τα συμφέροντα κι αν είναι αυτή, και έχουν την δύναμη να μεταφέρουν αυτήν την αλήθεια στο κοινό, παρέχοντας ύψιστο κοινωνικό αγαθό.

VT: Σας ευχαριστούμε πολύ, κ. Πρίφτη.

ΕΠ: Η ευχαρίστηση είναι δική μου. 

© Vegan Times 05-05-2020