Νταϊάνα Βουγέση: Συζήτηση με τη Vegan Times

Vegan Times: Είσαι ένας άνθρωπος που έχεις τη δύναμη να κάνεις αλλαγές, σημαντικές αλλαγές στη ζωή σου (το έχεις αποδείξει). Καταρχήν με τη διατροφή σου, στη συνέχεια με την επαγγελματική σου στροφή. Πού πιστεύεις ότι οφείλεται αυτή η δύναμη να αναθεωρείς και να επαναπροσδιορίζεσαι; Από που αντλείται; 

Νταϊάνα Βουγέση: Δεν το είχα σκεφτεί ποτέ έτσι! Τώρα που το αναφέρεις, διαπιστώνω ότι πάντα ήμουν... μαχητικό πνεύμα! Από μικρή έθετα ερωτήματα για όσα έβλεπα και άκουγα γύρω μου και ποτέ δε δίσταζα να αντιδράσω σε ό,τι μου φαινόταν ασυνεπές. Όταν ήμουν μικρή και αρκετά αφότου ενηλικιώθηκα το περιβάλλον μου με επηρέαζε και δε μου επέτρεπε κατά κάποιο τρόπο να δρω σύμφωνα με τις βαθύτερες πεποιθήσεις μου. Από όταν ωστόσο ξεκίνησα τον δρόμο της πνευματικής ανάπτυξης και του προσωπικού επαναπροσδιορισμού, τα πράγματα κύλησαν πιο αυθόρμητα. Έτσι μια μέρα έγινα χορτοφάγος και μετά από κάποια χρόνια ακολούθησα την εσωτερική μου παρόρμηση να αφήσω τη δικηγορία και να ανοίξω το Crudo, για να υπηρετήσω έναν στόχο που ήταν μεγαλύτερος από μένα. Τίποτα από αυτά βέβαια δε συνέβη χωρίς μικρές και μεγάλες μάχες, τις οποίες ακόμα δίνω.

Vegan Times: Το Crudo είναι το πρώτο vegan εστιατόριο που έχει εντάξει πολλές ωμοφαγικές επιλογές στο μενού του, δηλ. πιάτα στα οποία τα υλικά δεν έχουν υποστεί θερμική επεξεργασία. Με αυτόν τον τρόπο κάνεις εύκολα διαθέσιμες τις ωμοφαγικές γεύσεις στους ανθρώπους που δεν έχουν πολύ χρόνο και ή γνώση για να τις ετοιμάσουν. Τι ανταπόκριση βρίσκεις από τους πελάτες σου; Πώς περιγράφουν τις γεύσεις των δύο κόσμων (ωμοφαγικών vs μαγειρεμένων συνταγών); 

Νταϊάνα Βουγέση: Ναι, είναι αλήθεια ότι αυτό που με ώθησε πρώτα στο άνοιγμα του Crudo ήταν η αγάπη μου για την ωμοφαγία, εξού και το όνομά του, αφού Crudo στα Ιταλικά σημαίνει ωμό. Πάντα η ωμοφαγική κουζίνα παραμένει αυτό που εγώ αγαπάω και στοχεύω, αν και τελικά προέκυψε να κινούνται κάποια από τα μαγειρεμένα μας πιάτα πολύ περισσότερο, προφανώς επειδή ο κόσμος τα βρίσκει πιο οικεία, όπως π.χ. τα ζυμαρικά ή τα burger. Ωστόσο υπάρχει ένα κοινό που είχε από την αρχή προτίμηση στους ωμοφαγικούς μας κωδικούς οι οποίοι συναρπάζουν καταρχήν με τις ιδιαίτερες γεύσεις τους αλλά και με την πρωτοτυπία των συνταγών. Και είναι σημαντικό να πούμε ότι αυτό το κοινό ολοένα αυξάνεται καθώς ο κόσμος αναζητάει και κάτι διαφορετικό αλλά κυρίως αυτό που τον κάνει να νοιώθει ότι τρώει πραγματικά θρεπτικά και υγιεινά. Όταν δε, αυτό είναι και απολαυστικό, τότε κερδίζει σίγουρα τις εντυπώσεις γιατί είναι κάτι που οι περισσότεροι δεν περιμένουν από ένα πιάτο ωμό.

Vegan Times: Γυναικεία επιχειρηματικότητα και Ελλάδα στο 2021. Νταϊάνα μίλησέ μας για τις ευκαιρίες και τα εμπόδια που έχεις συναντήσει έως τώρα και πώς ονειρεύεσαι το μέλλον.

Νταϊάνα Βουγέση: Τα εμπόδια που έχω συναντήσει έως τώρα ήταν πολλά και λίγο πολύ όλοι γνωρίζουμε τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις στην Ελλάδα. Αυτό που θέλω περισσότερο να τονίσω είναι ότι ενώ πολλές φορές σκέφτηκα να εγκαταλείψω την προσπάθεια, και πολλοί στη θέση μου θα το είχαν κάνει, μια δύναμη μέσα μου με έκανε να πιστεύω ότι το Crudo θα πετύχει – και να μην παραδώσω τα όπλα παρά να συνεχίσω να πολεμάω μέχρι να το καταφέρω. Και χαίρομαι που τώρα για πρώτη φορά μπορώ να ανακοινώσω ότι αισθάνομαι πως το Crudo πέτυχε το στόχο του, αφού μόλις προχωρήσαμε σε μια μεγάλη και στρατηγικής σημασίας συμφωνία που θα φέρει σύντομα τα προϊόντα μας σε μια μεγάλη αγορά, αυτή των βιολογικών καταστημάτων. Αυτό μάλιστα είναι ακόμη μεγαλύτερη επιτυχία για το κίνημα του βιγκανισμού, αφού το όλο εγχείρημα θα στηριχθεί σε ένα μενού αποκλειστικά vegan! Επομένως τα γεύματά μας θα λάβουν διπλή πιστοποίηση, και vegan και βιολογικά. Και νομίζω ότι αυτό ακριβώς ονειρευόμουν από την αρχή για το Crudo: να κάνει δηλαδή τη χορτοφαγία και δη την ωμοφαγία προσιτή στον κόσμο, ώστε να μην αναγκάζεται κανείς να συμβιβάζεται στη διατροφή του από έλλειψη επιλογών.

VT: Στο Crudo, το εστιατόριο που έχεις ανοίξει από το 2017 στους Αμπελόκηπους και στη συνέχεια μετακόμισε στη Γλυφάδα διαβάζουμε την μεγάλη επιβλητική πινακίδα στο χώρο της σάλας «There is no Planet B». Διαβάζοντάς το νιώθει κανείς μια δόνηση στη σκέψη. Τί σημαίνει για σένα και πόσο το σχολιάζουν οι πελάτες; 

ΝΒ: Σε μένα αυτή η δόνηση υπάρχει όσο θυμάμαι τον εαυτό μου! Από πολύ μικρή θυμάμαι να μη μπορώ να κατανοήσω την έννοια του πλαστικού μιας χρήσης για παράδειγμα, μου ήταν αδιανόητο να φάω ένα γιαούρτι και το δοχείο να το πετάξω! Θυμάμαι να ρωτάω τη μητέρα μου “και δηλαδή τώρα αυτό πού θα πάει’’;! Μάλιστα μπορώ να πω ότι ακόμα μου είναι εξαιρετικά δύσκολο να δημιουργώ σκουπίδια. Το καλαθάκι των αχρήστων στο δικηγορικό μου γραφείο ήταν πάντα σχεδόν άδειο! Ευτυχώς βλέπω ότι πολύς κόσμος πια μοιράζεται αυτή την ανησυχία, πράγμα που με κάνει να αισιοδοξώ ότι τα κακώς κείμενα αλλάζουν. Όσον αφορά στη συγκεκριμένη πινακίδα βέβαια, αν και μας ταίριαξε απόλυτα, ήταν επιλογή του ξενοδοχείου που μας φιλοξενεί στη Γλυφάδα, του Palmyra Beach Hotel, αφού δεν είναι τυχαίο ότι εγκατασταθήκαμε εκεί! Μοιραζόμαστε τις ίδιες απόψεις και φιλοσοφία όσον αφορά στην προστασία του περιβάλλοντος και της φύσης, παρόλο που το ξενοδοχείο δεν είναι (όχι ακόμα τουλάχιστον!) αποκλειστικά vegan.

VΤ: Τα εστιατόρια που προσφέρουν μόνο vegan μενού στην Αττική είναι πλέον πάνω από 10. Σε τί διαφέρει το Crudo από τα άλλα εστιατόρια και παρακαλούμε περίγραψέ μας: πώς επιλέγετε τα νέα πιάτα του μενού κάθε σαιζόν; Υπάρχει τελετουργικό;

ΝΒ: Τελετουργικό δε θα το έλεγα. Εκτός αν ονομάζεις τελετουργικό το ότι δοκιμάζω κάτι στο σπίτι μου και μου αρέσει και μετά το μεταφέρω στο μενού του εστιατορίου! Ή απλώς κάποιο πιάτο μου λείπει στην καθημερινότητά μου επειδή δεν το βρίσκω σε vegan εκδοχή και αποφασίζω να το δημιουργήσω για το μενού μας, όπως έκανα με τον μουσακά! Αυτό που θα έλεγα ότι χαρακτηρίζει κατά κάποιον τρόπο το μενού του Crudo σε σχέση με άλλα vegan εστιατόρια είναι ένας γκουρμέ προσανατολισμός στις συνταγές και τα υλικά που χρησιμοποιούμε και αυτή η τάση πηγάζει από το ότι πάντα λάτρευα την υψηλή γαστρονομία και είναι αυτό που μου λείπει συνήθως όταν θέλω να φάω έξω και θέλω βέβαια να φάω χορτοφαγικά.

VT: Ποιο είναι το αγαπημένο σου φαγητό;

ΝΒ: Δύσκολη ερώτηση! Αν και πολλοί θα έλεγαν ότι δε μου φαίνεται επειδή είμαι μάλλον αδύνατη, αγαπάω πολύ το καλό φαγητό και τις γκουρμέ γεύσεις αλλά ταυτόχρονα πάντα εντυπωσιάζομαι από την απλότητα στη γεύση των καλών πρώτων υλών. Επομένως δεν έχω νομίζω ένα αγαπημένο φαγητό. Αν μπορούσα να πω πέντε προϊόντα που θα έτρωγα ευχαρίστως κάθε μέρα είναι μάλλον η παραδοσιακή κόκκινη γινωμένη ντομάτα, τα ‘βουτυράτα’ αβοκάντο, οι φακές, τα ρεβίθια και τα βερύκοκα, ιδιαίτερα αυτά από τον κήπο μου! Για αυτό και στο μενού του Crudo η γαστρονομική απόλαυση συχνά προκύπτει από τους απλούς συνδυασμούς πολύ καλών και εποχικών πρώτων υλών.

VT: Σε παλαιότερη συνέντευξή σου έχεις αναφέρει ότι πολλοί πελάτες στην Γλυφάδα είναι τουρίστες, εξού και το ότι ονόμασες την Γλυφάδα «hub του vegan». Μετά από 4 χρόνια vegan επιχειρείν μίλησέ μας για τους Έλληνες και αλλοδαπούς πελάτες, τα ερεθίσματα που σου δίνουν από τις επιλογές τους, τις συζητήσεις που κάνετε και φυσικά πες μας εάν στην Γλυφάδα αυξάνεται το vegan κοινό. 

ΝΒ: Το vegan κοινό αυξάνεται σίγουρα και όχι μόνο στη Γλυφάδα αλλά παντού. Ακόμη περισσότερο αυξάνεται το κοινό που ανοίγεται και δοκιμάζει τις vegan επιλογές αν και δεν είναι αποκλειστικά vegan. Οι αλλοδαποί πελάτες έχουν την ιδιαιτερότητα ότι είναι ίσως κάπως πιο... φανατικοί, αν μπορώ να το πω έτσι, με το vegan ή το raw vegan. Συνήθως δηλαδή αναζητούν να μας βρουν και πολλές φορές έρχονται από πολύ μακριά μόνο και μόνο για να δοκιμάσουν το φαγητό μας κι αυτό με συγκινεί πολύ! Με κάποιους μάλιστα έχουμε γίνει φίλοι μετά από μια τέτοια γνωριμία στο εστιατόριο και κρατάμε επαφή ακόμη μετά από χρόνια! Αυτό βέβαια συμβαίνει και με Έλληνες πελάτες. Πιστεύω ότι η αγάπη που μοιραζόμαστε για τον vegan τρόπο ζωής, όπως αυτή εκφράζεται μέσα από το φαγητό, μας φέρνει αληθινά πιο κοντά. Αυτό βέβαια το λέω σε μια συγκυρία πολύ δύσκολη για την εστίαση, καθώς είμαστε υποχρεωμένοι να έχουμε το εστιατόριο κλειστό στον κόσμο, κάτι πραγματικά πολύ δύσκολο γιατί μας λείπει αυτή η επαφή.

VT: Θα δούμε το Crudo να αποκτά αδερφάκι κάποια στιγμή;

ΝΒ: Είναι κάτι που σίγουρα θέλουμε πολύ, να ανοιχτούμε και σε άλλες περιοχές, να έρθουμε πιο κοντά σε περισσότερο κόσμο. Επειδή ξεκινήσαμε από το κέντρο όπου μείναμε για τρία χρόνια πριν μεταφέρουμε τη δραστηριότητά μας στη Γλυφάδα, πάντα ήθελα και εξακολουθώ να θέλω να επιστρέψει το Crudo στο κέντρο και να εξυπηρετούμε τον κόσμο που μας αγάπησε και μας στήριξε στα πρώτα μας βήματα. Για την ώρα έχουν προτεραιότητα κάποια άλλα σχέδια, όπως προανέφερα, που ελπίζουμε να έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο, ειδικά υπό τις παρούσες συνθήκες της αγοράς, και να επιτρέψουν σε περισσότερο κόσμο να απολαμβάνει τα γεύματά μας και σε πιο μακρινές περιοχές.

VT: Πολίτης του κόσμου, ταξιδεύεις συχνά όταν μπορείς και έχεις επισκεφθεί διαφορετικές ηπείρους. Με ποια χώρα έχεις συνδεθεί περισσότερο και γιατί.

ΝΒ: Η χώρα με την οποία έχω συνδεθεί περισσότερο είναι σίγουρα η Ινδία, γιατί η Ινδική φιλοσοφία χαρακτηρίζεται από μία πνευματικότητα που συνάδει με τη δική μου φιλοσοφία και τρόπο ζωής. Γι’ αυτόν το λόγο και είναι μία χώρα που επισκέπτομαι όσο πιο συχνά μπορώ. Δεν είναι τυχαίο ότι στην Ινδία, που είναι μια βαθιά πνευματική χώρα, η χορτοφαγία είναι καθιερωμένη σε πολλές περιοχές και σε μεγάλες ομάδες του πληθυσμού και σίγουρα εμπνέομαι θετικά κάθε φορά που πηγαίνω! 

VT: Πιστεύεις ότι οι άνθρωποι μπορούν να συνδεθούν εύκολα με τις αξίες του βιγκανισμού;

ΝΒ: Δε θα έλεγα ότι είναι κάτι που γίνεται εύκολα. Ο περισσότερος κόσμος έχει ακόμα άρνηση να δεχθεί τις αξίες του βιγκανισμού γιατί κάτι τέτοιο συνεπάγεται δραστικές αλλαγές στον τρόπο ζωής, τις συνήθειες, τη βολή του καθενός και ουσιαστικά μια καταδίκη των πρακτικών και εθίμων που όλοι λίγο πολύ ασπαζόμασταν μέχρι πρόσφατα. Αυτό όμως που με χαρά διαπιστώνω είναι ότι όταν γινόμαστε απλώς παράδειγμα ενός διαφορετικού, πιο συμπονετικού τρόπου ζωής, εξίσου απολαυστικών γεύσεων και σίγουρα καλύτερης υγείας, και όταν δεν προσπαθούμε να επιβάλουμε την άποψή μας σε κάποιον, σιγά σιγά οι γύρω μας επηρεάζονται και αρχίζουν να αλλάζουν. Με το βηματισμό που μπορεί ο καθένας να αντέξει τις αλλαγές – αλλά η τάση υπάρχει και τη βλέπω και σε κοντινούς μου ανθρώπους.

VT: Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι ο πλανήτης βρίσκεται σε κίνδυνο λόγω των μη βιώσιμων τρόπων και ρυθμών παραγωγής και κατανάλωσης της ανθρωπότητας καθώς και της συνεχούς αύξησης των αριθμών των ανθρώπων. Πώς βλέπεις τον εαυτό σου σαν υπεύθυνο πολίτη, καταναλωτή και παραγωγό μέσα σε αυτό το πλαίσιο;

ΝΒ: Ως πολίτης αλλά και ως επιχειρηματίας νοιώθω τεράστια ευθύνη για την αντιμετώπιση των οικολογικών κινδύνων που απειλούν τον πλανήτη. Επειδή ανέκαθεν διαπνεόμουν από έντονο (πολλές φορές θα το έλεγα εμμονικό!) ενδιαφέρον για την προστασία των φυτών, των ζώων, της ανθρωπότητας, της φύσης ολόκληρης, τις ίδιες αρχές εφαρμόζουμε από την αρχή στο Crudo. Χρησιμοποιούμε για τα προϊόντα μας μη πλαστικές συσκευασίες από χαρτί kraft, ενώ στο εξής όλες οι συσκευασίες μας θα είναι βιοδιασπώμενες από ανακυκλώσιμα υλικά. Παράλληλα έχω και κάποια άλλα σχέδια που ελπίζω σύντομα να θέσω σε εφαρμογή τόσο ως Crudo όσο και ως Νταϊάνα. Βέβαια οι ατομικές προσπάθειες όσο συνεπείς και αν είναι δεν μπορούν να αποτρέψουν μια επικείμενη καταστροφή αν οι αρχές σε κρατικό επίπεδο δε λάβουν άμεσα μέτρα προς αυτή την κατεύθυνση. Ευτυχώς φαίνεται ότι κάποια μέτρα έχουν αρχίσει να λαμβάνονται πλέον και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, κάτι που μας επιτρέπει να είμαστε αισιόδοξοι.

Vegan Times: Σήμερα που είναι η γιορτή της γυναίκας τί θα ήθελες να ευχηθείς; 

ΝΒ: Πιστεύω πάρα πολύ στη δύναμη της γυναίκας! Η γυναικεία φύση διαπνέεται από κάποιες θεμελιώδεις αξίες, διαφορετικές από τις κατ’ εξοχήν αντρικές, τις οποίες χρειαζόμαστε τώρα περισσότερο από ποτέ. Γι’ αυτό νοιώθω ότι έχει έρθει η ώρα οι γυναίκες να καταλάβουν ακόμη περισσότερες και πιο καίριες θέσεις σε νευραλγικούς τομείς, όπως η πολιτική ή η στελέχωση μεγάλων επιχειρήσεων, θέσεις από τις οποίες θα μπορούν να βοηθήσουν την κοινωνία να διέλθει από μια δύσκολη περίοδο. Αυτό και εύχομαι.

Vegan Times: Τί επιπλέον θα ήθελες να πεις στους ανθρώπους που θα διαβάσουν αυτήν την συνέντευξη;

ΝΒ: Θα ήθελα να τους πω να μη φοβηθούν να κοιτάξουν κατάματα την αλήθεια και αν κάτι δεν τους αρέσει από αυτό που βλέπουν να μη φοβηθούν να το αλλάξουν - γιατί ο καθένας από εμάς μπορεί να είναι εκείνος που θα κάνει την αλλαγή. Έχω δει νομίζω όλα τα ντοκιμαντέρ που δείχνουν τις πρακτικές που ακολουθούνται στην κτηνοτροφία και τον εφιάλτη στον οποίο υποχρεώνουμε τα ζώα να ζούνε καθημερινά και παρά τον πόνο που μου προξενούν επιδιώκω πάντα να τα βλέπω για να μου θυμίζουν διαρκώς ότι τα ζώα αυτά χρειάζονται φωνή, τη φωνή μας.

© Vegan Times 08-03-2021