Ποιο είναι το καλύτερο φυστικοβούτυρο;

Το καλύτερο φυστικοβούτυρο είναι αυτό που περιέχει μόνο φυστίκια. Γιατί; Επειδή τα πρόσθετα που μπαίνουν συνήθως στο φυστικοβούτυρο προσφέρουν θερμίδες διατροφικά υποδεέστερες από τις θερμίδες που προσφέρουν τα φυστίκια.

Vegan Διατροφή + Υγεία

30/05/2023

Γιατί θέλουμε να φάμε φυστίκια;

Τα φυστίκια, όπως και όλοι οι ξηροί καρποί και σπόροι, είναι υγιεινά τρόφιμα. Περιέχουν εκ του φυσικού τους υγιεινά στοιχεία όπως βιταμίνες, ίνες, μέταλλα, και λίπη. Τα λίπη που περιέχουν τα φυστίκια είναι "φυσικά" λίπη, δηλ. λίπη που συναντιούνται "πακέτο" με όλα τα άλλα θρεπτικά συστατικά του τροφίμου. Το φυστικοβούτυρο παράγεται πολτοποιώντας τα φυστίκια αραχίδες που προέρχονται από το φυτό arachis hypogaea. Αυτά τα φυστίκια μεγαλώνουν μέσα στο χώμα, ως μέρος της ρίζας του φυτού. Το αποτέλεσμα είναι ένα κρεμώδες επάλειμμα που μπορεί να χρησιμοποιηθεί κυρίως σε υγιεινά σνακ (π.χ. τοστ με ψωμί ολικής με φυστικοβούτυρο και φέτες μπανάνας).

Φυστικοβούτυρο και φράουλες κομμένες πάνω σε κράκερ ψωμιού _{Ψωμί ολικής με φυστικοβούτυρο και φρούτα. Εικόνα: natic_ua | Pixabay.}

*Δεν* θέλουμε να φάμε ζάχαρη μαζί με τα φυστίκια

Η ζάχαρη σε όλες τις μορφές της (βλ. σημείωση), δημιουργεί προβλήματα στη λειτουργία του σώματος και στα δόντια χωρίς να προσφέρει κάποιο όφελος στην υγεία. Είναι τόσο μεγάλο το πρόβλημα που δημιουργεί στην υγεία η κατανάλωσή της που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προτείνει να μειωθεί η κατανάλωσή της σε λιγότερο από 5% των ημερήσιων θερμίδων μας. Στο ίδιο πνεύμα είναι η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής και η Αμερικανική Ένωση Παιδοδοντριατρικής. Ενδεικτικά, για ένα παιδί 4-8 ετών αυτό σημαίνει όχι περισσότερα από 16 γραμμάρια ζάχαρης ημερησίως. Να θυμίσουμε εδώ πόσο εύκολο είναι να προσλάβει ένα παιδί περισσότερο από αυτό. Αρκεί ένας "φυσικός χυμός" 330ml για να προσλάβει ένα παιδί την διπλάσια ποσότητα, όχι μέσα σε μία ημέρα, αλλά μέσα σε πέντε λεπτά της ώρας.

Τι άλλο *δεν* θέλουμε να φάμε μαζί με τα φυστίκια;

Επιπλέον, τα απομονωμένα λίπη είναι μια εξαιρετικά φτωχή πηγή θρεπτικών συστατικών. Γιατί; Το πλήρες τρόφιμο (π.χ. ηλιόσπορος, ελιά, καρύδα) από το οποίο απομονώνεται το λίπος αποτελεί ένα υγιεινό "πακέτο" με βιταμίνες, ίνες, μέταλλα. Αντιθέτως, το απομονωμένο (σκέτο) λίπος είναι πολύ φτωχό τρόφιμο και η προσθήκη του μαζί με ένα πιο υγιεινό τρόφιμο (εδώ: το φυστίκι) υποβιβάζει την θρεπτική αξία του συνολικού τροφίμου. Με άλλα λόγια, είναι περισσότερο θρεπτικές οι 100 θερμίδες από φυστίκια από ό,τι οι 100 θερμίδες από τον συνδυασμό "φυστίκια και λάδι".

Ο συνδυασμός ζάχαρης και λίπους φαίνεται να είναι διπλά προβληματικός, τόσο για λόγους υγείας όσο και για λόγους εθισμού σε ανθυγιεινές γεύσεις. Με απλά λόγια, και τα δύο καταλαμβάνουν χώρο στο στομάχι μας που θα μπορούσε να γεμίσει με πιο θρεπτικά τρόφιμα. Τέλος, το αλάτι, που κάποιες φορές προστίθεται στο φυστικοβούτυρο, ενώ δεν προσφέρει θερμίδες, είναι και αυτό προβληματικό όταν καταναλώνεται τόσο από παιδιά όσο και από ενήλικες.

Πολτοποιημένο φυστικοβούτυρο σε αναδευτήρα _{Το φυστικοβούτυρο παράγεται με την πολτοποίηση των φυστικιών. Τα πρόσθετα που χρησιμοποιούνται συνήθως (ζάχαρη, λίπος, αλάτι) μειώνουν την θρεπτική αξία του. Το καλύτερο φυστικοβούτυρο είναι αυτό που περιέχει 100% ωμά ή ψημένα φυστίκια, και τίποτε άλλο. Εικόνα: Irene Kredenets | Unsplash.}

Πώς να διαλέξω το καλύτερο φυστικοβούτυρο;

Πολύ απλά: Διαλέξτε το προϊόν που περιέχει μόνο φυστίκια (δηλαδή η ετικέτα γράφει φυστίκια 100%). Δηλαδή:

Χωρίς αλάτι.
Χωρίς ζάχαρη/μέλι/φρουκτόζη ή άλλες μορφές ζάχαρης.
Χωρίς φοινικέλαιο, ηλιέλαιο, ελαιόλαδο, ή άλλο επιπρόσθετο λίπος.

Αν λοιπόν στον κατάλογο των συστατικών αναγράφεται πάνω από ένα συστατικό, τότε καλό είναι να προσπεράσουμε. Μπορούμε να αναζητήσουμε άλλο προϊόν. Το καλύτερο φυστικοβούτυρο είναι αυτό που περιέχει μόνο φυστίκια. Αξίζει να επενδύσουμε λίγο χρόνο ώστε να εντοπίσουμε εκείνα τα φυστικοβούτυρα που αποτελούν υγιεινές επιλογές για τα παιδιά μας και εμάς.

Σημείωση

Στο κείμενο, με την λέξη "ζάχαρη" αναφερόμαστε στα "ελεύθερα σάκχαρα" (free sugars) τα οποία ορίζονται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως ακολούθως:

"Τα ελεύθερα σάκχαρα περιλαμβάνουν μονοσακχαρίδια και δισακχαρίδια που προστίθενται στα φαγητά και ροφήματα από τον παραγωγό, τον μάγειρα, ή τον καταναλωτή, και σάκχαρα που βρίσκονται φυσικά στο μέλι, τα σιρόπια, τους χυμούς φρούτων, και τους συμπυκνωμένους χυμούς φρούτων."