Αλλεργιογόνα
Ο κατάλογος των ουσιών και προϊόντων οι οποίες, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 1169/2011, πρέπει να αναγράφονται υποχρεωτικά στην σήμανση των τροφίμων λόγω της αλλεργιογόνου δράσης τους, περιλαμβάνει τις παρακάτω 14 ουσίες και προϊόντα:
- Δημητριακά που περιέχουν γλουτένη,
- Καρκινοειδή (θαλασσινά με κέλυφος, π.χ. καβούρια, γαρίδες, αστακοί) και προϊόντα τους,
- Αυγά και προϊόντα με βάση τα αυγά,
- Ψάρια και προϊόντα με βάση τα ψάρια,
- Αραχίδες (αράπικα φιστίκια) και προϊόντα με βάση τις αραχίδες,
- Σόγια και προϊόντα με βάση τη σόγια,
- Γάλα και προϊόντα με βάση το γάλα,
- Καρποί με κέλυφος (π.χ. αμύγδαλα, φουντούκια, καρύδια, κάσιους, κ.τ.λ.),
- Σέλινο και προϊόντα με βάση το σέλινο,
- Σινάπι και προϊόντα με βάση το σινάπι,
- Σπόροι σησαμιού και προϊόντα με βάση τους σπόρους σησαμιού,
- Διοξείδιο του θείου (SO2) και θειώδεις ενώσεις,
- Λούπινο και προϊόντα με βάση το λούπινο,
- Μαλάκια και προϊόντα με βάση τα μαλάκια.
Η παροχή πληροφοριών για αλλεργιογόνα ισχύει και για τα μη προσυσκευασμένα τρόφιμα (π.χ. ψωμιά, γεύματα σε εστιατόρια) και για τα φαγητά που παραδίδονται με ντελίβερι [4]. Οι πληροφορίες για τα αλλεργιογόνα θα «πρέπει να είναι άμεσα διαθέσιμες και προσβάσιμες στο χώρο πώλησης-προσφοράς των μη προσυσκευασμένων τροφίμων. Θα πρέπει να είναι ευανάγνωστες και να παρέχονται στον καταναλωτή οπωσδήποτε πριν την πώληση-διάθεσή των τροφίμων” (ΚΥΑ, ΦΕΚ 650/Α/28-2-2019).
Τα αλλεργιογόνα μπορεί να υπάρχουν σε ένα προϊόν με δύο τρόπους.
(1) Ως συστατικά. Αυτό σημαίνει ότι η συνταγή περιέχει σκοπίμως την χρήση των συγκεκριμένων αλλεργιογόνων (π.χ. σουσάμι) ή προϊόντων που τα περιέχουν (π.χ. αλεύρι από σιτάρι).
(2) Ως ίχνη. Αυτό σημαίνει ότι άλλα προϊόντα που παράγονται στην ίδια εγκατάσταση περιέχουν σκοπίμως την χρήση των συγκεκριμένων αλλεργιογόνων (π.χ. σουσάμι) ή προϊόντων που τα περιέχουν (π.χ. αλεύρι από σιτάρι). Η ύπαρξη των ιχνών σε ένα προϊόν δεν είναι σκόπιμη (δηλ. τα αλλεργιογόνα δεν αποτελούν μέρος της συνταγής), αλλά οφείλεται στην πιθανότητα επιμόλυνσης παρά τις σκόπιμες προσπάθειες για αποφυγή της. Οι σκόπιμες προσπάθειες αφορούν στον τρόπο παραλαβής, αποθήκευσης, και χειρισμού πρώτων υλών, καθώς και στον τρόπο καθαρισμού των εγκαταστάσεων και των εργαλείων. Ένα προϊόν είναι vegan ακόμα και όταν περιέχει ίχνη αλλεργιογόνων ζωικής προέλευσης
Όμως η πληροφορία για ίχνη αλλεργιογόνων δίνει δύο σημαντικές πληροφορίες.
(1) Όταν δηλώνονται μόνο ίχνη αυτό σημαίνει ότι το συγκεκριμένο αλλεργιογόνο (ή το προϊόν που το περιέχει) δεν υπάρχει στα συστατικά.
(2) Όταν δηλώνονται ίχνη το προϊόν είναι ακατάλληλο για άτομα με αλλεργία στο συγκεκριμένο αλλεργιογόνο.
Στα αλλεργιογόνα δεν περιλαμβάνονται μόνο ζωικά προϊόντα, ούτε όλα τα ζωικά προϊόντα. Συνεπώς, όταν ένα προϊόν δεν περιέχει αλλεργιογόνα στα συστατικά του αυτό δεν συνεπάγεται ότι το προϊόν είναι vegan.