Το άγαρ ή άγαρ - άγαρ είναι ένας φυσικός πολυσακχαρίτης που παράγεται από ορισμένα κόκκινα φύκια (Ροδόφυτα), όπως από τα είδη Gracilaria και Gelidiaceae με βρασμό. Χρησιμοποιείται στη μαγειρική και στη ζαχαροπλαστική ως πηκτικός παράγοντας και μπορεί να αντικαταστήσει τη ζελατίνη. Αναφέρεται και ως Ε406.
Ο κατάλογος των ουσιών και προϊόντων οι οποίες, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 1169/2011, πρέπει να αναγράφονται υποχρεωτικά στην σήμανση των τροφίμων λόγω της αλλεργιογόνου δράσης τους, περιλαμβάνει τις παρακάτω 14 ουσίες και προϊόντα
Η λέξη αυτή χρησιμοποιείται υποτιμητικά για να περιγράψει ένα σύνθετο φαινόμενο με την υπεραπλούστευση του φαινομένου σε λίγα βασικά στοιχεία του. Στο πλαίσιο της διατροφής, η λέξη χρησιμοποιείται για να περιγράψει την υπερβολική σημασία που δίνουμε στα μεμονωμένα στοιχεία ενός τροφίμου ή ενός διατροφικού σχήματος, παρά στο τρόφιμο ή στο διατροφικό σχήμα ως σύνολο (δηλ. το να κοιτάμε ένα δένδρο και όχι το δάσος). Τα μεμονωμένα διατροφικά στοιχεία ενός διατροφικού σχήματος (π.χ. τα mg σιδήρου ενός ημερήσιου πλάνου) δεν αποτελούν ικανοποιητικό δείκτη της συνολικής ποιότητας της διατροφής, για τρεις λόγους.
Το αραβικό κόμμι ή κόμμι ακακίας είναι ένα είδος ρετσινιού που προέρχεται από δένδρα. Συλλέγεται από ακακίες κυρίως από τα είδη Acacia senegal και Vachellia seyal που ευδοκιμούν σε χώρες της Αφρικής.
Ο βίγκαν (vegan) δεν χρησιμοποιεί ζώα για τροφή, ένδυση, εκπαίδευση, ψυχαγωγία, ή οποιονδήποτε άλλον σκοπό. Ο βιγκανισμός δεν αποτελεί διατροφική προτίμηση (όπως είναι όλες οι παραλλαγές του βετζετεριανισμού) αλλά στάση ζωής που απορρέει από την αντίληψη ότι τα ζώα έχουν δικαίωμα στη ζωή και την αυτοδιάθεσή τους, δεν αποτελούν ιδιοκτησία, κεφάλαιο, ή μέσα παραγωγής.
Το Ε321 είναι βουτυλιωμένο υδροξυτολουόλιο (butylated hydroxytoluene) το οποίο είναι ένα συνθετικώς παραγόμενο αντιοξειδωτικό και αναγράφεται και ως ΒΗΤ. Χρησιμοποιείται ως συντηρητικό σε τρόφιμα για ανθρώπους, σε ζωοτροφές, και σε καλλυντικά (κρέμες, σαπούνια, είδη μακιγιάζ, οδοντόκρεμες, κ.ά.).
Ο όρος περιγράφει μια ομάδα πρωτεϊνών που υπάρχει στο σιτάρι, κριθάρι, την βρώμη, την σίκαλη και σε όσα προϊόντα παράγονται από αυτά τα δημητριακά ή έρχονται σε επαφή με αυτά. Η γλουτένη δίνει στο ψωμί την μαστιχωτή υφή του και την ελαστική δομή του. Για ένα ποσοστό 1-2% του πληθυσμού που πάσχει από κοιλιοκάκη, η κατανάλωση γλουτένης δημιουργεί σοβαρά προβλήματα υγείας. Υπολογίζεται επίσης ότι ένα ποσοστό 6-10% του πληθυσμού έχει κάποιας μορφής δυσανεξία στη γλουτένη. Μια διατροφή χωρίς γλουτένη ενδείκνυται για τις παραπάνω κατηγορίες ανθρώπων αλλά χρειάζεται προσοχή στον σχεδιασμό της.
Η ιδιότητα μιας ουσίας να προκαλεί βλάβη στο DNA. Οι γονιδιοτοξικές ουσίες προκαλούν μεταλλάξεις (αλλοιώσεις) στο DNA οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν σε καρκίνο του ατόμου που έχει εκτεθεί ή σε γενετικές ανωμαλίες του εμβρύου.
Η Συνιστώμενη Ημερήσια Πρόσληψη ανήκει σε μια οικογένεια αριθμών («διαιτητικές προσλήψεις αναφοράς») που προσδιορίζονται από τους εθνικούς Οργανισμούς Υγείας. Οι αριθμοί αυτοί εξάγονται παρατηρώντας την διατροφική πρόσληψη φαινομενικά υγιών ατόμων. Αφορούν στην πρόσληψη υγιών ανθρώπων και δεν είναι πάντοτε κατάλληλες όταν υπάρχει κάποια διατροφική έλλειψη ή ασθένεια.
Είναι η επιμόλυνση των vegan τροφίμων με υλικά ζωικής προέλευσης. Αποφεύγεται με συγκεκριμένα μέτρα που μπορεί να λάβει η επιχείρηση κατά την παραλαβή, αποθήκευση, σήμανση, διαχείριση, χρήση των πρώτων υλών της, και διαχείριση του τελικού προϊόντος της.
Τα διατροφικά στοιχεία των συνταγών που θα βρείτε στο web site υπολογίζονται με στοιχεία του USDA. Τις vegan συνταγές θα τις βρείτε στο σημείο Vegan Συνταγές.
Η διατροφική μαγιά παράγεται από την φυσική ζύμωση του σακχαρομύκητα Saccharomyces cerevisiae που καλλιεργείται συνήθως στην μελάσα ή στο παντζάρι. Είναι ανενεργή μαγιά και όχι ενεργή σαν την μαγιά του ψωμιού, δηλαδή δεν φουσκώνει.
Το διοξείδιο του τιτανίου (E171) είναι μια λευκή χρωστική ουσία που παράγεται από ορυκτά (κυρίως ρουτίλιο και ιλμενίτη). Το συναντάμε και ως λευκό τιτανίου (titanium white), Λευκή χρωστική 6 (PW6), ή CI 77891. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχει απαγορευτεί η χρήση του σε τρόφιμα από το 2022.
Είναι τα σάκχαρα που προστίθενται κατά την παραγωγή ή το μαγείρεμα, τα σάκχαρα που περιέχονται φυσικά σε γλυκαντικές ουσίες, όπως λευκή και καστανή ζάχαρη, ζάχαρη ντεμεράρα, ζάχαρη από χουρμάδες, δεξτρόξη, ιμβερτοζάχαρο, μελάσσα, μέλι (δεν είναι vegan, αλλά το αναφέρουμε για πληρότητα), σιρόπια, τα σάκχαρα που περιέχονται σε φυσικούς χυμούς φρούτων/λαχανικών, σε συμπυκνωμένους χυμούς φρούτων/λαχανικών, σε σμούδις, όλα τα σάκχαρα στα αλκοολούχα ποτά, όλα τα σάκχαρα που υπάρχουν στα φυτικά ροφήματα (ακόμα και σε αυτά στα οποία δεν έχουν προστεθεί γλυκαντικά).
Οι ετικέτες των τροφίμων περιέχουν πληροφορίες για τα συστατικά και την διατροφική ανάλυση του τροφίμου. Οι πληροφορίες αυτές μπορεί να είναι χρήσιμες για την αξιολόγηση ενός τροφίμου.
Η ζελατίνη παράγεται από παραπροϊόντα σφαγείων (πόδια, κόκκαλα, χόνδρους, τένοντες, δέρματα) από όλα τα είδη ζώων. Συνήθως χρησιμοποιούνται μέρη από βοοειδή και χοίρους, αλλά και από άλλα ζώα όπως κουνέλια, πουλερικά, και ψάρια.
Ο ζωάνθρακας παράγεται από οστά ζώων (κυρίως βοοειδών) που ψήνονται σε υψηλή θερμοκρασία μέχρι να γίνουν κάρβουνο. Τα κόκκαλα μετά τρίβονται σε σκόνη. Αυτή η σκόνη είναι ο ζωάνθρακας.
Οι ίνες είναι θρεπτικά συστατικά χωρίς θερμίδες, αλλά με πολύ σημαντικό ρόλο για την υγεία. Στους πληθυσμούς που έχουν που έχουν υψηλή πρόσληψη φυτικών ινών παρατηρούνται χαμηλότερα ποσοστά χρονίων παθήσεων (παθήσεων του καρδιαγγειακού, διαβήτη ΙΙ, καρκίνου, κ.ά.). Οι φυτικές ίνες βοηθούν να αναπτύξει ο άνθρωπος υγιές εντερικό μικροβίωμα, το οποίο είναι σημαντικό δομικό στοιχείο ενός ισχυρού ανοσοποιητικού συστήματος. Ένα υγιές μικροβίωμα μειώνει τα φλεγμονώδη και αυτοάνοσα νοσήματα. Η ύπαρξη τροφίμων με φυτικές ίνες στο πεπτικό σύστημα φαίνεται να αυξάνει τον πληθυσμό και την ποικιλία των ωφέλιμων μικροοργανισμών και να μειώνει τον πληθυσμό των παθογόνων μικροοργανισμών. Επίσης οι φυτικές ίνες προστατεύουν τον οργανισμό από βαρέα μέταλλα και τοξικούς χημικούς ρύπους που λαμβάνουμε μαζί με τις τροφές μας. Οι φυτικές ίνες αδρανοποιούν τα μόρια αυτά μέχρι να αποβληθούν από το σώμα.
Το καρμίνιο είναι μια χρωστική ουσία που παράγεται από τα θηλυκά κόκκινων εντόμων, κυρίως από τα είδη Dactylopius coccus, Porphyrophora hamelii, και Porphyrophora polonica. Τα έντομα καλλιεργούνται σε φυτά και μετά συλλέγονται, βράζονται σε νερό για να σκοτωθούν τα έντομα, μετά αποξηραίνονται στον ήλιο ή σε φούρνους, και μετά τρίβονται σε σκόνη. Από την επεξεργασία της σκόνης παράγονται διάφορες μορφές της χρωστικής ουσίας.
Είναι μια ουσία που εκκρίνεται από το δέρμα των προβάτων και εξάγεται από το μαλλί τους. Αναφέρεται και ως κερί μαλλιού ή λίπος από μαλλί. Στα ζώα που έχουν μαλλί η λανολίνη παράγεται για να προστατεύει το δέρμα τους και το μαλλί τους από το περιβάλλον και τις καιρικές συνθήκες.
Το λίπος το συναντούμε σε στερεά (π.χ. μαργαρίνη) ή υγρή μορφή (π.χ. ελαιόλαδο). Ένα γραμμάριο λίπους περιέχει 9 θερμίδες ενέργειας. Σε μια υγιεινή φυτοφαγική διατροφή, οι θερμίδες από λίπος προέρχονται μόνο από λίπη που περιέχονται φυσικά στα πλήρη τρόφιμα, και όχι από απομονωμένα λίπη που μπαίνουν πρόσθετα στα τρόφιμα ή κατά την παρασκευή των φαγητών
Η μελάσα είναι μία γλυκαντική ουσία που φτιάχνεται από ζαχαροκάλαμο ή από ζαχαρότευτλα. Είναι παχύρευστη και έχει σκούρο χρώμα. Η πυκνότητα, η γεύση, και η ποσότητα της ζάχαρης που περιέχει εξαρτώνται από την επεξεργασία του φυτού και της μελάσας μέχρι το τελικό αποτέλεσμα. Όλες οι θερμίδες της κατηγοριοποιούνται ως ελεύθερα σάκχαρα.
Πρόκειται για ένα φυτικό υλικό, που ανέπτυξε η εταιρεία Natural Fiber Welding (NFW), χρησιμοποιώντας ως βάση το βαμβάκι ή την κάνναβη, το οποίο χρησιμοποιείται ως vegan εναλλακτική ζωικού δέρματος σε αυτοκίνητα, αξεσουάρ, υποδήματα και στον χώρο της μόδας.
Το νάτριο αποτελεί συστατικό του αλατιού. Η αυξημένη πρόσληψη νατρίου αποτελεί παράγοντα κινδύνου για πολλές χρόνιες παθήσεις (μη μεταδοτικές ασθένειες), όπως υπέρταση και καρδιοαγγειακές νόσους. Στη διατροφή των δυτικών ανθρώπων καταναλώνεται σε υπερβολική ποσότητα, και έτσι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει θέσει την μείωση της πρόσληψης νατρίου από τον πληθυσμό ως σημαντικό στόχο.
Πλήρη (whole) αποκαλούνται τα τρόφιμα που βρίσκονται κοντά στην αρχική τους μορφή, όπως είναι τα ολόκληρα δημητριακά, τα όσπρια, τα λαχανικά, οι ξηροί καρποί, και οι σπόροι. Πλήρη τρόφιμα αποκαλούνται τα τρόφιμα που δεν έχουν υποστεί επεξεργασία· όμως η άλεση πλήρων δημητριακών καθώς και η αποξήρανση ολόκληρων φρούτων μπορούν να αποτελέσουν αποδεκτές επεξεργασίες. Επίσης, κάθε μορφή μαγειρέματος εκτός από το τηγάνισμα αποτελεί αποδεκτή επεξεργασία των πλήρων τροφίμων.
Τα προβιοτικά είναι ζωντανοί μικροοργανισμοί, όπως μύκητες και βακτήρια, απαραίτητα για το γαστρεντερικό σύστημα. Βοηθούν στην ισορροπία της χλωρίδας του εντέρου και συνεπώς στην καλή λειτουργία του.
Τα Ε είναι κωδικοί αριθμοί για ουσίες που προστίθενται πολύ συχνά σε επεξεργασμένα τρόφιμα, ροφήματα, αναψυκτικά, καραμέλες, κ.λπ. για να προσδώσουν συγκεκριμένες ιδιότητες (εμφάνισης, γεύσης, αρώματος, χρώματος, υφής) ή για να βοηθήσουν στην συντήρησή τους.
Η πυτιά είναι το πηκτικό μέσο που χρησιμοποιείται για να πήζει το γάλα και να γίνεται τυρί.
Το σελλάκ είναι μια ρητίνη που εκκρίνουν κάποια είδη εντόμων, κυρίως το είδος Laccifer Lacca. Κάθε έντομο έχει μέγεθος σπόρου μήλου. Η εκτροφή των Laccifer Lacca γίνεται κυρίως σε χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας. Η Ινδία και η Ταϊλάνδη παράγουν περίπου το 70% της παγκόσμιας παραγωγής σελλάκ.
Σπισισμός σημαίνει ότι κάνουμε διακρίσεις μεταξύ των ειδών: ξεχωρίζουμε κάποια ζώα και τα κάνουμε φίλους μας και μέλη της οικογένειάς μας, ενώ άλλα τα καταδικάζουμε ως τροφή μας.
Βλ. Διασταυρούμενη επιμόλυνση
Το tempeh (ή tempe) είναι ένα προϊόν που παρασκευάζεται κυρίως από φασόλια σόγιας που έχουν υποστεί ζύμωση με την χρήση του μύκητα Rhizopus oligosporus ή Rhizopus oryzae. Με μια φυσική καλλιέργεια τα φασόλια σόγιας ενώνονται και γίνονται ένα ενιαίο συμπαγές κομμάτι στο οποίο τα φασόλια σχεδόν δεν διακρίνονται. Έχει ευχάριστο άρωμα που θυμίζει μανιτάρια
Η τιμή μονάδας μέτρησης βοηθά στη σύγκριση της τιμής ομοειδών προϊόντων που όμως έχουν διαφορετική συσκευασία. Για τρόφιμα και χαρτικά μονάδα μέτρησης είναι συνήθως το κιλό, για απορρυπαντικά είναι η πλύση, για υγρά τρόφιμα το λίτρο, για πάνες είναι το τεμάχιο, για προϊόντα σε ρολό η τιμή ανά τετραγωνικό μέτρο.
Προέρχεται από τις λατινικές λέξεις "locus" που σημαίνει τόπος και "vorare" που είναι το ρήμα "καταπίνω". H λέξη περιγράφει τον άνθρωπο ο οποίος καταναλώνει τρόφιμα που παράγονται κοντά του [1].
Υπάρχουν τρία κύρια είδη υδατανθράκων: Σάκχαρα, άμυλα, και ίνες.
Είναι λιπαρά οξέα χρήσιμα για την υγεία του οργανισμού.
Είναι η vegan διατροφή με τρόφιμα τα οποία δεν έχουν υποστεί θερμική επεξεργασία πάνω από 40-48 βαθμούς Κελσίου. Η ωμοφαγική διατροφή περιέχει στη βάση της τρόφιμα που προάγουν την υγεία. Τα ωμοφαγικά πιάτα είναι γευστικότατα, συνήθως δεν περιέχουν επεξεργασμένα τρόφιμα, και συντίθενται από λαχανικά, φυτρωμένα δημητριακά, σπόρους, ξηρούς καρπούς, μπαχαρικά.
Η λέξη himsa σημαίνει τραυματίζω, πληγώνω, βλάπτω, κλέβω και προέρχεται από την σανσκριτική ρίζα hims που σημαίνει “χτυπώ”. Το αντίθετό της είναι η λέξη a-himsa.
Ahimsa σημαίνει “απουσία βλάβης” έννοια που θεωρείται ταυτόσημη με τη “μη βία”.
Ο flexitarian είναι ο άνθρωπος που ακολουθεί κατά κύριο λόγο vegetarian διατροφή αλλά περιστασιακά καταναλώνει κρέας από ζώα και ψάρια.
O Lacto-ovo vegetarian ή Ovo-lacto vegetarian είναι ο άνθρωπος που ακολουθεί τη διατροφή εκείνη που περιλαμβάνει την κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων ζωικής προέλευσης, φρούτων, λαχανικών, ξηρών καρπών, οσπρίων και αυγών, αλλά δεν καταναλώνει κρέας από ζώα ξηράς και ψάρι.
O lacto-vegetarian είναι ο άνθρωπος ο οποίος ακολουθεί μια διατροφή που του επιτρέπει να καταναλώνει γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα ζωικής προέλευσης αλλά όχι αυγά ούτε κρέας από ζώα ξηράς ή θαλάσσης. O όρος προέρχεται από τη λατινική ρίζα “lact-“ που σημαίνει γάλα.
To miso (μίσο) είναι μια πάστα που χρησιμοποιείται σαν καρύκευμα στο μαγείρεμα. Είναι παραδοσιακό ιαπωνικό προϊόν και παρασκευάζεται από την ζύμωση φασολιών σόγιας με αλάτι και koji (ο μύκητας που δημιουργεί τη ζύμωση, που λέγεται Aspergillus oryzae). Μπορεί να περιέχει και άλλα υλικά όπως ρύζι, κριθάρι, σιτάρι, κεχρί, σίκαλη, και άλλα.
Ο ovo-vegetarian ακολουθεί μία διατροφή που του επιτρέπει να καταναλώνει αυγά αλλά όχι γαλακτοκομικά προϊόντα ζωικής προελεύσεως, ούτε κρέας από ζώα ξηράς ή θαλάσσης (ψάρια). Ο όρος προέρχεται από τη λατινική λέξη “ovo” που σημαίνει αυγό.
O pescaterian/pescetarian (πεσκετέριαν) είναι ο άνθρωπος που καταναλώνει ό,τι και ο vegetarian με τη διαφορά πως καταναλώνει και ψάρια και θαλασσινά, αλλά όχι κρέας. Ο όρος προέρχεται από την ιταλική λέξη “pesce” που σημαίνει ψάρι.
O vegetarian (βετζετέριαν) είναι ο άνθρωπος που δεν συμπεριλαμβάνει στη διατροφή του κρέας από ζώα, ψάρια, και θαλασσινά. Η διατροφή του αποτελείται από φρούτα, λαχανικά, όσπρια, ξηρούς καρπούς, αυγά, γαλακτοκομικά προϊόντα ζωικής προέλευσης, και μέλι. Υπάρχουν πολλές παραλλαγές του “vegetarian”.
Zero waste είναι μια αρχή για την αποφυγή της δημιουργίας απορριμμάτων μέσω της υπεύθυνης παραγωγής (δηλ. του σχεδιασμού κατάλληλων προϊόντων και υπηρεσιών) και κατανάλωσης (δηλ. μέσω της επιλογής της καλύτερης εναλλακτικής).
Θα ήθελες να δεις κάποιον συγκεκριμένο όρο στο vegan γλωσσάρι;
Κάνε κλικ εδώ κι εμείς θα κάνουμε την έρευνά μας και θα προσθέσουμε τον όρο.
Τα περιεχόμενα αυτού του ιστοχώρου έχουν ενημερωτικό σκοπό και δεν έχουν στόχο την παροχή προσωποποιημένης ιατρικής καθοδήγησης. Θα πρέπει να αναζητήσετε την καθοδήγηση του ιατρού σας ή άλλου διαπιστευμένου επαγγελματία υγείας σχετικά με ερωτήσεις που μπορεί να έχετε σχετικά με θέματα υγείας ή συγκεκριμένες ασθένειες. Ποτέ μην αγνοείτε την καθοδήγηση ενός επαγγελματία υγείας ούτε να καθυστερείτε να την αναζητήσετε επειδή διαβάσατε κάτι στον παρόντα ιστοχώρο. Ο παρών ιστοχώρος δεν συνιστά ούτε υποστηρίζει την κατανάλωση οποιωνδήποτε προϊόντων.
